Тадқиқот объекти - зиддият ва муаммоли вазият туғдирувчи, билишга қаратилган илмий таҳлилга муҳтож объект.
Тадқиқот предмети - бевосита ўрганилиши лозим бўлган ва амалий ёки назарий жиҳатдан муҳим аҳамият касб этадиган объектнинг мохияти, маълум бир томони, хусусияти.
Таълим - 1) шахснинг жисмоний ва маънавий шаклланишининг ягона жараёни, ижтимоий эталонларнинг ижтимоий онг сифатида у ёки бу даражада қайд қилинган, тарихан шартланган идеал тимсолларга онгли йўналтирилган ижтимоийлашиш жараёни; 2) муайян билимларни эгаллаш ғоявий-ахлоқий қадр, малака, кўникма, ахлоқ меъёрларига қаратилган жамият аъзоларининг таълим ва тарбияси вазифасини бажарадиган нисбий мустақил тизим.
Таълимнинг маданий инсонпарварлик вазифаси - кишининг ҳаёт тўсиқларини енгишга ёрдам берадиган маънавий кучи, қобилияти ва малакалари, табиат ва ижтимойй ҳаётга мослашиш вазиятидаги характери ва маънавий масъулиятининг шаклланиши, шахсий ва касбий такомили ҳамда шахснинг ўзи томонидан амалга оширилишини таъминловчи имкониятлари, шахснинг интеллектуал, ахлоқий эркинликка, шахсий мухторияти ва бахтига эришиш учун зарур бўлган воситалар шахснинг индивидуал ижодий тараққий этиши ва маънавий имкониятларининг очилиши учун шароитлар яратиши.
Таълим турлари - суқротча суҳбат методи, анъанавий таълим, изоҳли-намунали (иллюстратив) таълим, билимларни мустақил эгаллаш, программалаштирилган таълим, таълимни алгоритмлаш жараёни, табақалаштирилган, яккама-якка таълим ва бошқалар.
Тарбия - 1) шахснинг маънавий ва жисмоний ҳолатига мунтазам ва мақсадга мувофиқ таъсир этиш; 2) педагогик жараёнда таълим мақсадларини амалга ошириш учун педагог ва тарбияланувчиларнинг махсус ташкил этилган фаолияти.
Тақлид қилиш - бирор ҳаракат, қилиқ, ахд, фикр ва хиссиётни такрорлаш, айнан ўзлаштириш.
Тафаккур - инсон ақлий фаолиятининг олий шакли, инсонларни ўраб олган дунёдаги ўзаро боғланган нарса ва ҳодисаларни билиш жараёни, муҳим ҳаётий жараёнларни ҳис қилиш ва муаммоларни хал этиш, маълум бўлмаган воқеа- ҳодисаларни қидириш, келажакни кўра олиш. Тафаккур, тушунча, хукм, хулоса шаклларида намоён бўлади.
Темперамент - 1) шахснинг психик фаолияти динамикасининг турли жиҳатларини билдирадиган турғун индивидуал хусусиятларининг қонуний муносабатлари; 2) шахснинг динамик хусусиятлари: жадаллилик, тезлик, даража, психик жараёнлар ва ҳолатлар ритми.
Тест — 1) стандарт шаклдаги топшириқлар бўлиб, ақлий тараққиёт, қобилият, билим ва малакани аниқлаш мақсадида ўтказиладиган синовдир; 2) аниқ социологик тадқиқотларда фойдаланиладиган тарқатма материал, саволнома; 3) шахс руҳияти ва хулқининг аниқ микдорий ва маълум сифат баҳоларини олдиндан берилган баъзи стандарт - тест меъёрлари билан қиёсий ўрганишга мўлжалланган психологик тадқиқотларнинг стандартлаштирилган методи.
Do'stlaringiz bilan baham: |