Tarbiya jarayonining mohiyati va prinsiplari

Tarbiya ijtimoiy hodisa.

Ta’lim-tarbiya haqidagi birinchi yozma ma’lumotlar «Avesto»kitobida O`rta Osiyo hududida yozib qoldirilgan.Umuman olganda ta’lim-tarbiya g‘oyalari O`rta Osiyo ijtimoiy xayotiga bog‘liq holda shakllandi, rivojlandi. O`zbeklarda axloq-go`zallik timsoli hisoblanadi. O`zbek xalqining urf-odatlari turli davrda turlicha ahamiyat kasb etadi. U o`zgarib, rivojlanib zamon talabiga moslanib boradi. Urf-odatlar turgan va barqaror xususiyatga ega bo`lib, Xalqning bir necha avlodli tomonidan yaratiladi va xayotga tadbik etiladi. O`zbek oilalarida go`zallik oila baxti, er-xotinlar o`rtasidagi o`zaro muhabbat, o`zaro hurmat qilishdan tashqari ular o`rtasidagi beg‘araz do`stlik bir-birlariga ko`maqlashishiga ham bog‘liqdir. O`zbek oilasida farzand ko`rish baxtli damga, unitilmas sana, voqeaga aylanadi. Shuningdek, keksalarni, xotin-qizlarni izzat hurmat qilish, o`zaro yordam va bolalariga mehr-muhabbat tuyg‘ularini ifodalanuvchi an’analar xayotida uzoq vaqtlardan saqlanib kelmoqda. Shuning uchun inson shaxsning tarkib topishida ijodiy ta’sir ko`rsatadigan an’analardan foydalanib yoshlarni oilaviy turmushga tayyorlash ayni muddaodir.

Tarbiya ijtimoiy hodisa.

• O`zbek xalqining har qanday vaziyatda ham mehmonni samimiy beminnat qarshi olish odati bor. O`zgalarga mehr-muhabbat, oqilona munosabat, omilkorlik bilan munosabat, iltifot ixtirom kabilar xalqimizning yuksak tuyg‘usi, boy va ma’naviy go`zalligi va ruxiy kiyofasini aks ettiradi.
• O`zbek xalqining pok qalbli, sofdil diyonatli, vijdonli, irodali ekanligi, uning tanishga ham begonaga ham beg‘araz yordam qo`lini cho`zishda namoyon bo`ladi. Do`stlik uning son­-soniga singib ketgan. Xalqimizning fikricha do`stlik bor joyda mehr-muhabbat, vafo, sadoqat, adolat, haqiqat qaror topadi. Bu esa o`z navbatida insonning ma’naviy va ruxiyatiga, aql-zakovatiga ilxom baxsh etadi, yaxshilik, samimiylik sari yetaqlaydi.
• O`zbeklarning o`zaro samimiy salomlashishi milliy urf-odatning ibratli ko`rinishlaridan hisoblanadi.