Taraqqiyoti yangi bosqichining asosi

2.
 
Yevropa (cha) modelida 
- iqtisodiy taraqqiyotning ijtimoiy yo’naltirilganligi, xususiy 
tashabbusning yuqori darajada rivojlanganligi, biznesni qo’llab-quvvatlash va soliq undirishning 
sharoitga moslashuvchan tizimi, jamiyatning texnokratik yo’nalishi, YalMda xizmat ko’rsatish 
sohasining yuqori hissasi ko’zga tashlanadi. 
Evropacha modelda evolyutsion yo’l orqali oddiy tovar xo’jaligidan klassik kapitalizm tomon va 
undan bozor iqtisodiyoti tomon boriladi. Bunda oddiy pul- tovar munosabatlarining kapitalistik shaklga 
ko’chishi, uning bozor iqtisodiyotiga aylana borishi orqali yuz beradi. Bu modelda bozor 
iqtisodiyotining yovvoyi ko’rinishlari ham kuzatiladi: o’ta tarqoqlik, tartibsizlik, o’zbilarmonchilik, 
shafqatsiz ekspluatatsiya, ommaning qashshoqlashuvi, g’irrom raqobat, g’ayri insoniy xatti-harakatlarga 
moyillik. Bu jarayon XIX asr oxirigacha hukmron bo’ldi. XX asr 30-yillaridan bozor iqtisodiyotiga 
o’tildi, 50-yillarda shiddatli tus oldi. 
3.
 
Lotin Amerikasi modeli 
- hom ashyo tamoyiliga qurilib, undiruvchi sanoat 
tarmoqlarining rivojlanganligi, mehnat resurslarining ortiqchaligi, xufyona narkokapitalning yuqori 
hissasi, eksportning past, tovar va xizmatlar importining esa yuqori darajasi iqtisodiyotda mayda tovar 
ishlab chiqarishning sezilarli darajasi bilan tavsiflanadi. 

---

4.Osiyo - Tinch okeani modeli 
(XX asr 70-80-yillarda shakllangan)ning tipik xususiyati - 
yuqori texnologiyaga egaligi, tabiat va inson resurslaridan oqilona foydalanish, ishlab chiqarish ilmiy 
bazasining rivojlanganligidir. 
1.
 
Afrika iqtisodiy taraqqiyot modeli 
- tipik xom ashyo yo’nalishi, iqtisodiyotda past 
unumdorlik darajasi, mehnat resurslarining ortiqchaligi, aholi turmushining past darajasi, 
infratuzilmaning rivojlanmaganligi, urug’chilik, qabilalar o’rtasidagi urushlar, ijtimoiy-siyosiy 
barqarorlik bilan xarakterlanadi.