Taqrizchilar: S. J

m
Ру =-

— , ( kg/m³)

To^eldiruvchilaming asosiy xossalari va

ularni sinash usullari
Beton uchun ishlatiladigan tuldiruvchilar fizik va mexanik xususiyatlari, texnik-iqtisodiy samaradorligi va ishlatilish soxasi bo‘yicha ajralib turadi. SHu bilan birga, ular barchasi sochiluvchan zarrali materiallar bo‘lib sifatining asosiy ko‘rsatkichlari bo‘yicha bir hil.
1-§. To’ldiruvchilarning uyilma zichligi
To‘ldiruvchilarning uyilma zichligi deb, to‘ldiruvchi massasining u egallagan xajmga nisbatiga aytiladi (zarrachalar orasidagi bo‘shliq xisobga olinadi).
Uyilma zichlik quyidagi tartibda aniqlanadi. Doimiy massagacha quritilgan to’ldiruvchi tarozida tortilib, balandligi 100 mm bulgan silindr shaklidagi o’lchov idishiga, ustida ortiqcha konus shakli hosil bo‘lguncha to‘ldiriladi va ortiqchasi metal chizg‘ich bilan sidirib tashlanadi. Keyin to‘ldiruvchi to‘ldirilgan o’lchov idishi torozida tortiladi va o’rtachasi arifmetik usulda aniqlanadi.
Uyilma zichlik quyidagi formula bo‘yicha xisoblanadi:
bu erda : m1- o’lchov idishining massasi, kg
m2- o’lchov idishining to’ldiruvchi bilan birgalikda massasi, kg
V- o’lchov idishining hajmi, m³
SHuni ta’kidlash kerakki, to’ldiruvchilar uyilma zichligini aniqlash o’lchov idishi shakli va sig‘imiga, o’lchov idishi o’lchamlariga, to’ldiruvchilar donalariga bog‘liq. Berilgan yiriklikdagi to’ldiruvchilar donalari uchun, idish o’lchami qancha kerak bo’lsa, to’ldiruvchi xolati (darajasi) nisbatan donador material xajmi kichik bo’ladi. SHu sababli me’yor bo’yicha standart o’lchov idishlar g‘ovak to’ldiruvchilar uchun qo’llaniladi (Uz RST).
G‘ovak to‘ldiruvchining uyilma zichligi o‘lchamli idishda aniklanadi, uning o‘lchami to‘ldiruvchining yirikligiga bog‘liq ravishda 2.1-jadvaldan qabul qilinadi.