Ta’limiy o‘yin turlari. Tanishuv o‘yinlari, ishchanlik muhitini yaratuvchi o‘yinlar. Milliy o’yinlarning tarbiyaviy ahamiyati. Reja

Milliy o’yinlar: arqon tortish, tosh ko’tarish, xo’roz urishtirish, uloq,qiyiq tortish, to’ptosh o’yini, chillak, dorbozlik oyinlari xalqimizning sevib o’ynaladigan o’yinlaridan hisoblanadi.
Bolalarni,tarbiyalanuvchilarni ijodiy mehnatga tayyorlash ularning qiziqishlari, moyilliklari va imkoniyatlariga asoslangan qo’l mehnati hisoblanadi.
Qo’l mehnati jarayonida bolalar asosan asosan tashlandiq(keraksiz, chiqindi)materiallardan, sun’iy xom-ashyolar bilan ishlash ko’nikmalari hosil qilinadi.
Ayniqsa,tarbiyalanuvchilarni qo’g’irchoq yasahga o’rgatishda quyidagilar muhim o’rin tutadi:
-yasayotgan qo’g’irchoq turi va uning o’ziga xosligi haqida dastlab og’zaki tushuncha berish;
-kerakli jixozlar, ulardan to’g’ri va extiyotkorona foydalansh haqida tarbiyachi eslatmasi:-asosiy ishni boshlash, har bir harakatlar ketma-ketligi oldidan tarbiyachining amalda ko’rsatvasi;
-har bir tarbiyalanuvchilarning xatti-harakatini kuzatish, o’z vaqtida rag’batlantirib borish.
Tarbiyachi va tarbiyalanuvchilar uchun turli qo’g’irchoqlar yasash texnologiyasi ishlab chiqilib va bevosita maktabgacha ta’lim muassasalari faoliyatida qo’llaniladi. Ushbu jarayoni amalga oshirishda quyidagi talablarga rioya qilinishi qat’iy belgilab olinadi.
Qo’g’irchoqning turi, nomi, xajmi, va ishlatilihi to’grisida dastlabki tushunchalarning berilishi;
-bolalarning qo’g’irchoq ysashlari uchun qulay shart-sharoitlar yaratish;
- bolalaning qo’g’irchoq ysashlari uchun kerakli materiallarni hozir bo’lishi;
-tarbiyachi har bir harakatni tushuntirgan holda yasab ko’rsatishi;
-tayyor qo’g’irchoqlar na’muna sifatida ko’rsatilishi.
-qo’g’irchoq milliylikka xos bo’lishi va bolaga jaroxat etkazmasligi kerak;
-tashqi ko’rinishi samimiy, xushchaqchaq bo’lishi va ranglariga e’tibor berish kerak.
-bejirimligi, yasalishining soddaligi bola ruhiyatiga katta ta’sir ko‘rsatadi.
Tajriba-sinov ishlari davrida kichik yoshdagi bolalarda qo‘g‘irchoq teatri vositasida axloqiy-estetik sifatlarni shakllantirishga xizmat qiluvchi -bolalar ijodiy mehnatidan unumli foydalaniladi. Ushbu jarayonda bolalar yapaloq (tekis) qo‘g‘irchoqlar, qo‘lqopli qo‘g‘irchoqlar, qutili qo‘g‘irchoqlar, qo‘lga kiyib o‘ynatiladigan qo‘g‘irchoqlarni yasashda faol ishtirok etdilar va bu borada tarbiyachi ko‘rsatmalari asosida muayyan bilim, ko‘nikmalarga ega bo‘ldilar.
Shuningdek, tarbiyachilar uchun sim (trostovne) bilan boshqariladigan qo‘g‘irchoqlar, ip (marionetka) bilan boshqariladigan qo‘g‘irchoqlar, aktyori ko‘rinadigan (planshetnsh) qo‘shrchoqlar, soyali (tenevoy) qo‘g‘irchoqlar, niqobli (maska-shou) qo‘g‘irchoqlarni yasash bo‘yicha muayyan ko‘rsatmalar berildi va ularning o‘z faoliyatlarida foydalanishlari uchun imkoniyat yaratildi.
Ushbu qo‘g‘irchoqlarni yasalish texnologiyalari sinov ishlariga jalb qilingan tarbiyachilarga oldindan tayyor buklet shaklida tavsiya qshshnganligi ish jarayonining samarali kechishini ta’minlabgina qolmay, belgilangan vaqtdan unumli foydalanish imkoniyatini yuzaga keltirdi.
Quyida yuqorida qayd etilgan ikki yo‘nalish ya’ni tarbiyalanuvchilar va tarbiyachilar ish jarayonida foydalanilgan qo‘g‘irchoqlarning yasalish texnologiyalari va ularning mohiyati to‘g‘risida so‘z yuritiladi.