Таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

 
Қисқача хулосалар 
Интернетда товар сиѐсати Тармоқ мулоқот доирасининг 
тавсифномаси, 
коммуникация 
жараѐнларининг 
ўзига 
хос 
хусусиятлари ва бошқа айрим омиллар билан асосланувчи ўз 
хусусиятларига эга. Бир қатор ҳолларда, масалан, рақамли 
маҳсулотлар бозорида Интернет тармоғи фаолиятида амал қилган 
тамойилларни тубдан ўзгартириб юборади, чунки бу маҳсулотларни 
кўпайтириш ва етказиб бериш харажатлари минимал бўлади. 
Интернет товар сиѐсатига инқилобий таъсир билан бир қаторда 
хизмат кўрсатиш соҳасига ҳам кучли таъсир кўрсатади. Интернет 
орқали ахборот, молиявий, туристик ва таълим хизматлари кўрсатиш 
ҳозирги кунда жаҳоннинг ажралмас бир қисмига айланиб улгурди. 
Товарнинг бозордаги рақобатбардошлик динамикасини акс 
эттирувчи энг муҳим концепция товарнинг ҳаѐтийлик даври 
ҳисобланади. Товарнинг ҳаѐтийлик даври фирманинг муайян бозорда 
вақт бўйича фойда ва айланмасининг ривожланиш қонуниятларини, 
яъни рақобатбардош товарнинг бозордаги хулқ-атвори динамикасини 
тавсифлайди. Бу ҳолатда товарнинг ҳаѐтийлик даври фирманинг 
товар таклифига бозор реакциясининг идеал модели сифатида намоѐн 
бўлади. Ҳаѐтийлик даври модели ҳар қандай товар меҳнат маҳсули 
сифатида чекланган ҳаѐтийлик даврига эга эканлигини кўрсатади, бу 
жараѐнда ишлаб чиқиш, жорий қилиш, ўсиш, етуклик, тўйиниш ва 
пасайиш каби бир неча босқичлар босиб ўтилади. 
Янги товарлар ишлаб чиқиш товар сиѐсатининг муҳим 
йўналишларидан бири ҳисобланади. Шу билан бир пайтда бу энг 
мураккаб ишбилармонлик жараѐнларидан бири бўлиб, вақт ўтиши 
билан жараѐннинг бориш шароитлари ўзгариши; электрон бизнес 
туфайли бу ўзгаришлар тезлигининг доимий ўсиб бориши; ҳар бир 
маҳсулот турида ўзига хос хусусият ва талабларнинг мавжудлиги; 
маҳсулотни ишлаб чиқишга тўғри ѐндашилган тақдирда ҳам унинг 
истеъмолчилар 
орасида 
муваффақиятга 
эришиши 
учун 
кафолатларнинг йўқлиги каби бир қатор хусусиятларга эга. 
Янги маҳсулотни ишлаб чиқиш бугунги кунда янгича 
шароитларга доимий мослашиб боришни талаб этувчи тез ўзгарувчан 
шароитларда рўй бермоқда. Бу жараѐннинг самарадорлигини 
оширишда Интернет катта фойда келтириши, маҳсулотни ишлаб 

---

155 
чиқиш жараѐнини сезиларли қисқартириши ва уни корхона миқѐсида 
замонавий 
ахборот 
технологияларидан 
фойдаланиш 
глобал 
жараѐнига айлантириши мумкин.