Таълим вазирлиги фарғона политехника институти энергетика факультети

Nochiziqli ob’ekt deb nimaga aytiladi?

Turg‘un va noturg‘un ob’ktlar qanday bo‘ladi?

Avtomatlashtirish tushunchasi qachon paydo bo‘lgan?

Avtomatik tizimlarini ishlab chiqish qanday bosqichlardan iborat?

Avtomatik boshqarish nazariyotining amaliy vazifalari nimalardan iborat?

2-mavzu. Boshqarishning fundamental prinsiplari. Avtomatik boshqarish sistemalarining sinflanishi. Ochiq boshqarish prinsipi. G‘alayonli kompensatsiyalash printsipi. Og‘ish bo‘yicha rostlash. Kombinirlashgan sistemalar
Reja:

1. 
   Avtomatik boshqarish sistemalarining sinflanishi
   
2. 
   Boshqarishning fundamental prinsiplari
   
3. 
   Avtomatik boshqarish tizimlarining asosiy elementlari
   

Tayanch so‘z va iboralar: avtomatik boshqarish sistemalarining sinflanishi, fundamental prinsiplar, avtomatik tizimlarning asosiy elementlari, topshiriq beruvchi element, sezgir element, kuchaytirishi elementi o‘zgartiruvchi element, avtomatik liniyalar.

1. 
   Avtomatik boshqarish sistemalarining sinflanishi
   

Xar qanday tizimlarni u yoki bu prinsiplarga ko‘ra turli xil sinflarga ajratish mumkin. Yo bo‘lmasa butun bir tizimni turli ko‘rsatkichlarga ko‘ra u yoki bu sinfga kiritishimiz mumkin. Avtomatik boshqaruv tizimlarini xam turli xil ko‘rsatkichlariga ko‘ra xarakteristikalashimiz mumkin. Umuman ABTlarni sinflash bizga nima uchun kerak? Nima uchun bir butunni maydalashimiz zarur? Yo bo‘lmasa sinflarga ajratganimiz bilan nimaga erishamiz? – nima deb o‘ylaysiz.
Meni fikrimcha sinflanish bir butun yaxlit tizimni aynan nimaga asoslanib avtomatlashtirishimiz yoki qaysi ko‘rsatkichlarga ko‘ra o‘zgartira olishimiz uchun, o‘zgartirish kiritishda yoinki qanday qonuniyatlar asosida loyixalashni aniqlash uchun zarurdir.
1. Ish rejimiga ko‘ra:
- uzluksiz rejimli (analogli);
- uzlukli rejimda ishlovchi (diskret).