Таълим вазирлиги бухоро давлат университети

T/r 
Variantlar nomi 
Chigitlarni unib 
chiqishi % 
Ildiz murtagini rivojlanishi, (sm) 
3-kun 
4-kun 
5-kun 
1 
Nazorat 
ishlov 
berilmagan 
68,5 
0,1 
0,3 
1,0 
2 
Bioenergiya 4,0 l/t 
96,3 
1,0 
2,0 
3,0 
3 
Bioenergiya 5,0 l/t 
98,2 
1,8 
2,16 
3,25 
4 
Bioenergiya 6,0 l/t 
95,4 
0,66 
1,33 
2,0 
5 
Bioenergiya 7,0 l/t 
96,3 
0,83 
1,67 
2,5 
6 
Bioenergiya 8,0 l/t 
96,2 
0,66 
1,33 
2,0 
Tadqiqot natijalaridan kelib chiqqan holda taʼkidlash lozimki, Bioenergiya bioo‘g‘iti 
bilan chigitlarga ekish oldidan ishlov berilganda urug‘ning unuvchanligi 95,4-98,2 % bo‘lib, 
ildiz murtagining o‘sishi nazoratga nisbatan 1,5-2,25 sm uzunroq boʼlganligi kuzatildi. 
Yuqoridagi olingan laboratoriya tajribalari maʼlumotlaridan kelib chiqqan holda 
g‘o‘za parvarishida chigitlarni ekishdan oldin Bioenergiya bioo‘g‘iti bilan 4,0-5,0 l/t 
meyyorlarda ishlov berish tavsiya etiladi. 
 
ISSIQXONALARNI YANGICHA ISITISH USLUBLARI 
F.Jo`rayeva, М.Jo`rayeva, S.Botirov
Termiz Agrotexnologiyalar va Innovatsion rivojlanish Instituti 
Ushbu ilmiy maqolada issiqxonalarni yangicha isitish uslublarining nazariya jihatlari 
yatratib berilgan. 
Issiqxonalar yil davomida issiqlik ekinlarini yetishtirish va mo`l hosil olish uchun 
ishlatiladi. Bunday dizaynlar turli o`lchamlarda bo`lishi mumkin. Masalan kichik dacha va yirik 
sanoat. Issiqxonalar isitish uchun turli xil uskunalar qo`llanilishi mumkin.Issiqxonalarni quydagi 
usullar yordamida isitish mumkin. 
1. Quyosh batareyalari yordamida isitish. 
2. Biologik isitish. 

---

179 
3. Gaz isitish. 
4. Elektor isitish. 
5. Konvertorlar va Infraqizil isitgichlar. 
6. Havo yordamida isitish. 
1.Issiqxonani isitishning eng qulay va eng arzon usuli quyosh energiyasidan foydalanishdir. 
Uni ishlatish uchun siz kun davomida yetarli quyosh nuriga ega bo`lgan joyda issiqxonani 
o`rnatishingiz kerak.Tuzilishi qilinadigan materiallari ham muhimdir. Bu usulda polikarbonat 
materiallaridan foydalaniladi.Quyosh nurlarining 95%i u orqali o`tadi. 
2.Biologik isitish-issiqxonalarni isitish uchun uzoq vaqt davom etadigan boshqa usul bu 
biologic materiallardan foydalanishdir.Isitish tamoyillari juda oddiy.Biologik materiallarning 
parchalanishi vaqtida isitish uchun ishlatiladigan katta miqdorda energiya chiqariladi.Ko`pincha 
bu maqsadlar uchun go`ngdan foydalaniladi.Ular bir hafta mobaynida 70 S haroratigacha 
qizdirilishi va kamida 4 oy saqlanishi mumkin. 
3.Gaz isitish – Issiqxonalarni isitishning yana bir mashhur usuli- yonib turgan gazdan 
issiqlikni isitishdir.Gaz bilan issiqxonani isitish eng ko`p energiya saqlaydigan usul 
hisoblanadi.Uning mazmuni issiqxonaning peremetri atrofida infraqizil gazli gaz yoqilg`ichlari 
yoki isitgichlar o`rnatilganligiga bog`liq. 
4.Elektr isitish –elektr quvvati mavjudligi tufayli ushbu usul issiqxonalarda qishda 
foydalaniladigan eng mashhur usullardan biri hisoblanadi uning asosiy ustunligi yil davomida 
mavjudligi va harorat rejimi oshganda tartibga solish qobilyatidir. 
5.Konvertorlar va infraqizil isitgichlar- elektr tipidagi isitishninh eng xavsiz va eng samarali 
usullaridan biri.Ushbu usulning mohiyati Issiqxonaning quyosh isitish usulini nusxasini 
oladi.Ushbu usulningafzalligi shundaki uning isitgich moslamalari osongina o`rnatiladi.Turli 
ehtiyojlar uchun qayta o`rnatiadi va kamroq elektr energiyasini istemol qiladi. 
6. Havo isitish- issiqxonalarni isitishning eng soda usullaridan biri hisoblanadi. Issiqxonani 
havo bilan isitishning yana bir usuli- iliq havoni boshqaradigan fanni o`rnatishdir.Natijada havo 
tezlik bilan isitiladi, hamda xonani oddiy shamollatish uchun ham qo`llash mumkin. Bu ham 
o`simliklarning normal o`sishi uchun zarur . 
Xulosa 
Yuqoridagi fikrlardan foydalanib xulosa o`rnida shuni aytish mumkinki, issiqxonalarni 
isitishning bu yangicha va zamonaviy usullaridan samarali foydalanish, yuqori va mo`l hosil 
olish garovi hisoblanadi.