Talaba: amanbayev abbos

istemolning mazmuni va turlari,jamgarma mazmuni va mohiyati.

Milliy iqtisodiyotda yangidan vujudga keltirilgan qiymat, iste‘mol va iqtisodiy jamg‘arish maqsadlarida ishlatiladi. Iste‘mol keng ma‘noda jamiyat iqtisodiy ehtiyojlarini qondirish jarayonida ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlardan hamda iqtisodiy resurslardan foydalanishni, uning iste‘mol qilinishini bildiradi. Bunda unumli, shaxsiy va ijtimoiy iste’mol farqlanadi. Unumli iste‘mol bevosita ishlab chiqarish jarayoniga tegishli bo‘lib, iqtisodiy resurslari, ya‘ni ishlab chiqarish vositalari va inson ishchi kuchining iste‘mol qilinishini, ulardan foydalanish jarayonini anglatadi. Shaxsiy iste‘mol ishlab chiqarish sohasidan tashqarida ro‘y berib, bunda iste‘mol buyumlaridan bevosita foydalaniladi yoki ular to‘liq iste‘mol qilinadi. Ayni vaqtda individual yoki jamoa iste‘moli tushunchalari ham farqlanadi. Alohida oila yoki uning a‘zolari ixtiyorida bo‘lgan iqtisodiy ne‘matlarni iste‘mol qilish individual iste‘molga, jamiyat a‘zolarining birgalikda tovar va xizmatlardan foydalanishi ijtimoiy iste‘molni anglatadi. Unumli iste‘mol iqtisodiy resurslarga sarf-xarajatlar qilish orqali, ijtimoiy iste‘mol ijtimoiy sohalarni davlat tomonidan moliyalashtirish yo‘li bilan ro‘yobga chiqariladi. Uning shaxsiy daromad shaklida xodimlar qo‘liga kelib tushadigan qismi iste‘molchilik sarflari maqsadida ishlatiladi. Iste’molchilik sarflari – bu aholi joriy daromadlarining iste‘mol ne‘matlari va xizmatlar uchun ishlatiladigan qismidir. Iste‘molchilik sarflari mamlakatning iqtisodiy taraqqiyot darajasiga bog‘liq bo‘lib, unga xududiy demografik omillar, aholining yosh va jins tarkibi, urf -odat va an‘analari, tabiiy-iqlim sharoitlari kabilar ta‘sir ko‘rsatadi. Daromadlarning iste‘mol sarflaridan qolgan qismidan turli majburiy to‘lovlar chegirib tashlangandan keyin jamg‘arma maqsadlarida foydalaniladi.