Тафсир илмига кириш. Махсудов Д. Р. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Т

Бакка ةكب – Макка шаҳрининг дастлабки номи. Одамлар у ерда кўп 
бўлгани учун Бакка, яъни издиҳом (кўп) деб номланган. 
Бидъа ةعدب  – олдин қилинмаган ҳар бир янги ишни қилилишга бидъат 
дейилади. Шу сабаб ҳам аҳли сунна вал-жамоага хилоф иш қилганлар 
«мубтадиъ», деб номланган. 
Бидъат тафсирлар булар – оятларни тафсир қилишда бирор бир нақлий 
ва ақлий ёки луғавий далилга таянмаган хато ва бидъат сўзлардир. 
Бобил لباب – у ерда булбуллар кўп сайрагани учун шу ном билан аталган. 
Боғи يغاب – зулмкор, тажовузкор ва сулҳни бузувчи, шунингдек, одил 
подшоҳга қарши чиқувчи, қароқчилик, йўлтўсарлик қилиб, бировнинг моли 
ҳамда жонига қасд қилувчи. 
Буул لوعب – эркак кишилар (балнинг кўплиги). 

---

165 
Вақф қоидалари – Қуръони каримни қироат қилаётганда калима охирида 
қисқа вақтга овозни тўхтатиш бўлиб, бунда ўқувчи қироатини яна бошлаш 
мақсадида нафас олади. Вақф оятдаги бирор бир ўринда тўхташ мумкин ёки 
мумкин эмаслигига кўра тўғри маънога олиб борадиган ва тўғри маънога олиб 
бормайдиган икки турга бўлинади. 
Тўғри маънога олиб борадиган вақфлар қуйидагилардир: 
Тўлиқ вақф – бу жумланинг маъноси тамом бўлгандаги вақф бўлиб, 
ўзидан кейинги жумлага лафз жиҳатидан ҳам, яъни наҳв қоидаси бўйича ва 
маъно жиҳатидан ҳам алоқаси бўлмайди. 
Кифоя вақф – бу тўғри маънога олиб борадиган вақф бўлиб, фақат жумла 
ўзидан кейингисига лафзий томондан боғлиқ бўлади. 
Ҳасан вақф – бу ҳам тўғри маънога олиб борадиган тўхташликдир, лекин 
жумла ўзидан кейингисига лафзан ва маънан боғлиқ бўлади. 
Ваҳий – Аллоҳ таолонинг ўз пайғамбарларига улуғ фаришта орқали 
юборилган буйруқ ёки кўрсатмалари. Ваҳий аниқ ва равшан қилиб айтилган. 
Баъзи ваҳийлар тушда кўрилган ишорат шаклида ҳам бўлган. Муҳаммад 
(с.а.в.)га ваҳий Жаброил алайҳиссалом орқали етказилган.