Tafakkur avlodi

ЎЗБЕКИСТОНДА ПАХТА ЯККАҲОКИМЛИГИНИНГ 
ЎРНАТИЛИШИ ВА УНИНГ НАТИЖАЛАРИ
167
Х У Л О С А
Монографияда Сурхон воҳаси мисолида ХХ аср 
ўзбек халқи тарихида пахтачилик маданиятининг 
тутган ўрни илмий-назарий жиҳатдан таҳлил қи
-
линди. Таҳлил жараёнида қуйидаги фикрларга эга
бўлинди:
1) Совет ҳукумати марказий саноат корхонала
-
рини пахта хом-ашёси билан таъминлаш мақсади
-
да Ўзбекистонда пахтачиликни ривожлантирди. 
Бунинг учун янги ерларни ўзлаштириш ва уларни 
сув билан таъминлаш масаласига алоҳида эътибор 
берди. Чунки, Ўзбекистоннинг қулай табиий-гео
-
график шароити пахтачиликни ривожлантириш 
имкониятини берар эди;
2) Сурхон воҳасида замонавий гидротехник ин
-
шоотларнинг бунёд этилиши, эски суғориш тизим
-
ларининг қайта таъмирланиши ва янги магистрал 
машина каналларининг қурилиши натижасида ўн 
минглаб гектар янги очилган ерларни пахта май
-
донларига айлантириш имконини берди;
4) Сурхон воҳасида янги ерларнинг ўзлаштирили
-
ши пахта етиштиришни комплекс механизация лаш, 
илғор агротехника қоидалари ва минерал ўғитлар
-
дан фойдаланиш учун катта имкониятлар яратди. 
Йирик ирригацион-мелиоратив ишларини амалга 
ошириш натижасида Сурхон-Шеробод воҳаси респу
-
бликанинг йирик пахтакор ҳудудига айланди;
5) Советлар даврида суғориш тизимининг 
нотўғри режалаштирилиши туфайли ерларнинг 
шўрланиши ва ҳосилдорликнинг пасайиши мунта
-
зам кузатилди. Совет ҳукуматинингЎзбекистондаги 

---

Якубова Диларам Таджиевна
168
янги ерларни ўзлаштириш ва суғориш иншоотлари
-
ни барпо этиш сиёсати ушбу ҳудудларнинг гидроге
-
ологик шароитларини салбий томонга ўзгартириб 
юборди. Натижада йирик-йирик пахта далаларида 
сувларнинг сизиб ўтиши боис минераллашган си
-
зот сувларининг сатҳи кескин кўтарилди;
6) Юқорида қайд этилган муаммолардан келиб 
чиқиб, пахтачиликка мослаштирилган майдонлар
-
да шўрланишнинг олдини олиш ва бартараф этиш 
масаласида илмий тавсияларни ишлаб чиқиш, 
Совет даврида йўл қўйилган хатоларни тузатиш, 
туп роқ унумдорлигини сақлаб қолиш ҳамда пахта 
ҳосилдорлигини оширишга ёрдам бериш муҳим ма
-
салалардан биридир.

---