O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA TA’LIM VAZIRLIGI
MIRZO ULUG'BEK NOMIDAGI O’ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
TAEKWONDO(WTF) VA SPORT FAOLIYATI FAKULTETI
“TAEKWONDO VA SPORT FAOLIYATI” KAFEDRASI
21/204–GURUH TALABASI
JUMANAZAROVA MUSHTARIYBONUNING
“JISMONIY TARBIYA NAZARIYASI VA USLUBIYATI” FANIDAN
“TURLI INTENSIVLIKDAGI SIKLIK MASHQLARDA CHIDAMLILIKNI TARBIYALASH XUSUSIYATLARI” MAVZUSIDA YOZGAN
KURS ISHI
Rahbar : Qodirov A. A
Bajardi: Jumanazarova M. M
TOSHKENT-2022 Yil
Mundarija:
KIRISH
I.BOB. Chidamlilik va uning turlarining rivojlantirish metodikasi
1.2. Chidamlilik, uning turlari va ko'rsatkichlarini o’rganish
1.3. Umumiy chidamlilikni rivojlantirish metodikasi
1.4. Chidamlilikning maxsus turlarini tarbiyalash xususiyatlari
II.BOB. Har xil intensivlikdagi siklik mashqlarda chidamlilikni mashq qilishning o'ziga xos xususiyatlari
2.2. Tezlik bilan ishlashda chidamlilikni rivojlantirish texnikasi
2.3. Siklik sport turlarida chidamlilikni rivojlantirish vositalari va usullari
2.4. Chidamlilik mashg’ulotlarini tartibga solish
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YHATI
KIRISH
Chidamlilik kasbiy, sport faoliyatida va odamlarning kundalik hayotida namoyon bo'ladigan eng muhim jismoniy sifatdir. U inson faoliyatining umumiy darajasini aks ettiradi.
Inson tanasining ko'p funktsiyali mulki bo'lgan chidamlilik turli darajalarda sodir bo'ladigan ko'plab jarayonlarni birlashtiradi: hujayradan butun organizmgacha. Biroq, O'zbekcha zamonaviy ilmiy tadqiqotlar natijalari shuni ko'rsatmoqdaki, aksariyat hollarda chidamlilik namoyon bo'lishida yetakchi o'rin energiya almashinuvi omillari va uni ta'minlashning vegetativ tizimlari - yurak-qon tomir va nafas olish tizimi, shuningdek, Markaziy asab tizimiga tegishli. Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodologiyasida chidamlilik kasbiy faoliyatni, yuk kuchini ta'minlash va ishni bajarish jarayonida yuzaga keladigan charchoqqa qarshi turish uchun zarur bo'lgan narsalarni saqlab qolish qobiliyati sifatida tavsiflanadi.
Muskul ishi faoliyatida jismoniy mashqlar bilan shug’ullanish davomida charchoqka qarshilik ko`rsatish darajasi chidamlilik sifati deb ataladi.
Jismoniy mehnat (sport faoliyati)ni bajarayotgan kishi sekin asta o`z faoliyatini davom ettirishi qiynlashayotganligini sezadi. Ter quyulib oqa boshlaydi, yuzida qizillik kuchayadi, rangi o`zgaradi, muskullarida xorg’inlik seziladi, harakar koordinatsiyasi, harakat texnikasi tarkibidagi elementlarning bajarish ketma-ketligi buziladi, nafas olishi ritmi chuqurligi o`zgaradi. Bajarayotgan harakati tarkibida qo`shimcha keraksiz harakatlar paydo bo`ladi, qo`shilib qoladi. Bunga asosan, organizmda kechayotgan fiziologik, bioximiyaviy va biomexanik o`zgarishlar sabab bo`ladi. Faoliyatni davom etirish esa ruhiy, irodaviy va boshqa sifatlar evaziga bajariladi. Bunday holatni konpensatsiyali charchoq fazasi deyiladi. Agarda iroda namoyon qilish darajasini ortganligiga qaramay, ish intensivligi pasaya borsa, konpensatsiyasiz charchoq fazasi boshlanganligini kuzatamiz.
Charchoq o`zi nima mehnat (mashq qilish) davomida ish qobiliyatining vaqtinchalik susayishi charchoq deyiladi. Bir xil ish faoliyati davomida charchoq turli kishilarda turlicha bo`lishi amaliyotda isbotlangan. chunki, har bir individning chidamliligini rivojlanganligi turlichadir.
Do'stlaringiz bilan baham: |