Тадбирлар номи

Шойи тўқиш Бўёқчилик

Download 0,7 Mb. bet 16/38 Sana 10.07.2022 Hajmi 0,7 Mb. #770369

Bog'liq
Фарғона водийси чор Россияси мустамлакачилиги даврида 2010

Шойи тўқиш	Бўёқчилик
Тўқимачилик
Йиллар	Уларнинг сони	Ишловчи-лар сони	Йиллик ишлаб чиқариш сўммаси (сўм ҳ.)	Уларнинг сони	Ишловчи-лар сони	Йиллик ишлаб чиқариш сўммаси (сўм ҳ.)	Уларнинг сони	Ишловчи-лар сони	Йиллик ишлаб чиқариш сўммаси (сўм ҳ.)
1892 1897 1900 1905 1906 1907	- - 10 13 21 22	- - 22 39 59 56	- - 5340 7650 10500 10265	35 40 26 29 29 29	60 88 45 87 91 97	2680 2450 4215 5125 6316 6519	35 92 141 162 161 162	60 249 185 236 234 239	2680 56100 9700 110850 12034 12570

Жадвалдан кўриниб турибдики, тўқимачилик корхоналари йил сайин ортиб борган. Чунончи, 1892 йилда уларнинг сони 35 тани, ишловчилар 60 нафарни, йиллик ишлаб чиқариш қиймати 2680 сўмни ташкил этган бўлса, 1907 йилга келиб, уларнинг сони 162 тага етган, уларда ишловчилар 239 нафарга ва йиллик ишлаб чиқариш сўммаси 12570 сўмга етган. Ёки кейинги 15 йил давомида уларнинг сони 127 тага, ишловчилар сони 179 нафарга, йиллик ишлаб чиқариш қиймати эса 9890 сўмга кўпайган.

Бу даврда ҳунармандчиликнинг шундай соҳалари бўлганки, усталар фақат бир соҳада ихтисослашиб, уларнинг сир-асрорларини яхши ўрганиб олиб, ўз меҳнат маҳсулотларини юксак санъат даражасига кўтара олганлар. Буни водийнинг барча шаҳарларида (Фарғона бундан мустасно) шу кунга қадар сақланиб қолган кўча ва маҳаллалар номларидан ҳам билиб олиш мумкин. Масалан, жиякчилик кўнчилик, аравасоз, бахмалбоф, дегрезлик, қоғозгирлик, нонвойлик, носгарлик, панжарасоз, пичоқчи, пиллакашлик, эгарчилик ва бошқалар.
Шундай қилиб, XIX асрнинг охири XX аср бошларига келиб ҳунармандчиликда олдинги даврларга нисбатан ўсиш бўлди. Лекин улар жуда ҳам қолоқ ва содда бўлиб, асбоб-ускуналар етишмас эди. Устахоналарнинг деярли кўпчилиги ҳунармандчиларнинг ўз уйларида жойлашганди. Шу билан бирга, кўп ҳунармандчилик корхоналарида уста ва унинг оила аъзолари ишларди холос. Қишлоқ ҳунармандлари эса ҳали деҳқончиликдан ажралмаган ҳолда фақат қишлоқ хўжалик ишларидан бўш вақтларидагина ҳунармандчилик билан шуғулланганлар. Аммо бу даврда вилоятда янги типдаги завод ва фабрикаларнинг ташкил бўлишига қарамасдан ҳунармандчилик корхоналари ҳам муҳим аҳамиятга эга бўлди. Чунки, бундай завод ва фабрикалар асосан мустамлака характерида бўлиб, маҳаллий аҳолини зарур бўлган кундалик маҳсулотлар билан таъминлай олмас эди. Шу сабабли ҳам ҳўнармандчилик корхоналарида иш шароитининг яхши эмаслиги, у ердаги асбоб-ускуналарнинг талабга жавоб бера олмаслигига қарамасдан, ҳунармандчилик маҳаллий аҳоли ҳўжалигининг ажралмас қисми ва уларга зарур маҳсулотлар етиштириб берувчи муҳим бир тармоқ бўлиб қолаверди.

Download 0,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: