Табиатнинг бирор бир турдаги инжиқликлари бу ўлкани четлаб ўтмаган

Кимѐвий зарарланишда... 
-Диккат барчага! Сигналини эшитгач, саросимага тушмай, окилова ва тез харкат 
килишлари. Телевизор радио приѐмникларни ѐпишлари ҳамда кимѐвий 
зарарланиш ва аҳоли харакати тўғрисидаги ахборотни шитлари; 
-Зудлик билан шахсий ҳимоя воситаларни кийишлари ва пана жойга 
беркинишлари; 
-Панажой мавжуд бўлмаган холларда олган хабарга кўра харакат килишлари; 
-Эшик дераза дарчаларини ѐпишлари, электр асбоблари ва газни ўчиришлари; 
-Бинодан чикишда кўрсатилган йўналиш бўйича ѐки шамол йўналишига 
кўндаланг харакат килишлари; 
-Уйдан чикиб кетишнинг иложи бўлмаса хонани хаво кирмайдиган килиб, 
дераза, дарча, эшик, тешик тиркишлари дуд буронини лейкопластер, салафанлар 
билан зич ѐришлари; 
-Кўчада бўлган ҳолларда оғиз бурин бўшликларини рўмолча билан ѐпиб якин 
ердаги бинога киришлари; 
-Эвакуация тадбирлари ўтказиладиган бўлса энг зарур буюм ва хужжатларни 
олиб йиғилиш пункталирга боришлари; 
-Кимѐвий захарланиш майдонидан чикилгандан сўнг устки кийимларни ечиб 
башкарида колдиришлари, баданни яхшилаб окар сув остида совунлаб 
ювишлари, оғиз бўшликларини чайишлари; 
-Кимѐвий зарарланиш хавфини бартараф этиш тўғрисидаги ахборотдан 
хабардор бўлишлари лозим бўлади; 
33333
АҲОЛИНИ МАЪНАВИЙ-РУҲИЙ ТАЙЁРЛАШ ВАТАРҒИБОТ 
Ўтган XX аср инсоният тараққиѐтида туб бурилиш ясади. Дунѐ ҳамжамияти 
муносабатларнинг янги босқичига кириб келди, иқтисодий алоқалар кенгайиб 
бормоқда, ер юзида иқлим исиб бормоқда, сайѐрамиз аҳолисининг тезликда 
кўпайиб бориши кузатилмоқда. Сўнгги йилларда халқаро терроризмнинг 
фаоллашуви намоѐн бўлмоқда, кўпчилик дунѐ мамлакатлари турли 
экстремистик ташкилотларнинг ҳаракат доирасига кириб қолмоқда. 
Марказий Осиѐ ҳудудида ҳам табиий ва техноген хусусиятли фавқулодда 
вазиятлар сони, ошиб бормоқда. Бундай шароитда фавқулодда вазиятлардан 
муҳофаза қилиш тизимининг ўрни кучайиб боради. Бу тизим тинчлик ва ҳарбий 
даврда фавқулодда вазиятлар рўй берганда одамлар, иқтисодиѐт, худудлар 
хавфсизлигини таъминлаб беради. Аммо, бу таъминотга фақатгина фуқаро 
муҳофазаси фаолияти, жумладан раҳбарлар ва тузилмалар шахсий таркибининг 
тайѐрлиги» аҳолининг фуқаро муҳофазаеи бўйича билимларини ҳар томонлама 
такомиллаштириб бориш билангина эришиш мумкин. 
Тайѐргарликнинг асосий йўналишларидан бири фавкулодда вазиятларда ҳаракат 
қилишга маънавий-руҳий тайѐрлаш ҳисобланади. Инсоннинг фавқулодда вазият 
шароитига тушиб қолиши доимо унинг руҳиятига кучли таъсир қилади. Тиббиѐт 
статистикаси маълумотларига кўра ҳалокакли фавқулодда вазиятлардан сўнг 
кўпчилик аҳоли руҳий жароҳат олади ва муолажага мухтож бўлади. 

---

- 58 - 
Психолог-олимлар ҳам бундай тайѐргарликнинг жуда муҳимлиги ҳақида 
гапирадилар.