ÕTA 2-kurs 206-guruh talabsasi Ravshanova Gulnoza
5-topshiriq
Mavzu Fraziologik antonimiyani belgilash
Frazeologik antonimiya. Qarama-qarshi maʼnoni bildiruvchi iboralar frazeologik antonimiya deyiladi: koʼkka koʼtarmoq – yerga urmoq, yuragi tor –yuragi keng, koʼngli oq – ichi qora, istarasi issiq – suxtasi sovuq kabi. Misollar: Menga choy uzatarkan, bozorni mingboshi ham koʼklarga koʼtardi (Sh.Rizo). Ular ham necha yil non-qatiq boʼlgan raislarini yerga urdilar (Sh.Rashidov). Qoʼyaver, uka, er-xotinlikda oʼtadi. Baʼzi xotinlar yuragi torroq, gʼayirroq boʼladi (H.Nazir). Hoy, nima gap oʼzi, tinchlikmi, gapirsangiz-chi, muncha yuragingiz keng (R.Fayziy). “Salimboyvachchadan qilcha shubhalanmang, - qatʼiy ravishda dedi Tantiboyvachcha, uning koʼngli oq” (Oybek). Hali ichi qora dushman chiyondek bijib yotibdi (А.Muxtor). Bu istarasi issiqqina yigitni qaerda koʼrganligini eslay olmadi (N.Maqsudiy). Xumoxon yomo nkoʼradi shu soʼxtasi sovuq Rahmonqulovni (А.Muxtor).
Savol va topshiriqlar:
1. Frazeologik antonimiya nima?
Qarama-qarshi maʼnoni bildiruvchi iboralar frazeologik antonimiya deyiladi
2. Frazeologik antonimlarga misollar keltiring.
1.Yulduzni benarvon urmoq-qo’y og’zidan cho’p olmagan;
2.Og’ziga talqon solmoq-labi-labiga tegmay gapirmoq;
3.Dalli g’ulli-tegirmonga tushsa butun chiqadi;
4. Frazeologik antonimiya bilan leksik antonimiyaning farqi nimada?
Frazeologik antonimiya qarama-qarshi ibora deganidir.Leksik antonimiya esa so’zlarning o’zaro qarama-qarshi ma’noni anglatishidir.
5. Iboradan foydalanib bir betdan oshmagan esse yozing.
Ota-ona bu dunyodagi eng muqaddas kôklarga kôtaradigan,insonlarimizdan biridir.Otamiz bizni boqib katta qilsa,onamiz kechalari uxlamasdan boshimizda,xuddi kapalak gulga parvona bõlganidek,kechalari uxlamasdan boshimizda girdi kapalak bôlib, bizni katta qiladi.Inson zoti xuddi bamisoli ôzgaruvchan boładi.Dunyo insonlarini ikki toifaga bõlinadi.Biri yaxshi insonlar,ikkinchisi yomon insonlar.Shundat insonlar borki ota-onasini boshida kõtaradi,qadriga yetadi.Bunday farzandlar ota-onasidan doim duo oladi.Sôzlarini ikki qilmaydilar.Ular ota-onasida duo olganliklari uchun doim ishlari oshiği olchisidan keladi.Guruch kurmaksiz bôlmaydi deganlaridek,shunday toifa insonlari ham borki,ota-onasing sôzlariga kirmaydigan,ularning sôzlari ông quloğidan kirib,chap quloğidan chiqib ketadi.Bergan nasixatlariga amal qilmasdan tomdan tarasha tushgandek turaveradilar.Tanti,erkatoy farzand bôlib voyaga yetadilar.Kôchada kimdandir gap eshitsa,gap kôtarolmay oyoği kuygan tovuqdek,har tomga yugurib qoladilar.Bunda esa ota-onalimizning hafsalari pir bõladar.Ota ona ğanimat,qaytib kelmaydilar,shuning uchun ularni borligida qadriga yetishimiz,sôzlariga quloq solishimiz kerak.Farzandlari uchun jonini kuydirib otamiz ertayu kech,tinim bilmay mehnat qiladirlar.Bu dunyodagi ular bizning eng qadrli boyligimizdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |