T. U. Usmonov, B. C. Mirzayev, I. S. Hasanov mutaxassislikka

4.4. 
MUTAXASSISLIKNING «QURILISH VA MELIORATSIYA
MASHINALARIDAN FOYDALANISH VA TEXNIK SERVIS» FANI
BO'YICHA QISQACHA MA’LUMOTLAR
M ashinalarning sifati haqida asosiy tushunchalar. 
Mashi- 
naiarni yaratishda va ishlatishda namoyon boiadigan o‘ziga xos 
xususiyatlari ularning ishlatish sharoitlaridagi xossalari deb ataladi. 
Qurilish tashkilotlariga beriladigan meliorativ qurilish m ashinalari 
ma’ium xossalarga ega b o lad i. Vazifasiga koi*a m aiu m talablarga 
javob bera oladigan xossalarining yig'indisi m ashinaning sifatini 
tashkil 
qiladi. 
M ashinalarning 
yaratilish 
va 
ishlatilishining 
m a’lum sharoitlariga b o g iiq holda, ularning bitta yoki bir nechta 
xossalarining m iqdoriy tavsifnomasi 
sifat ko‘rsatkichlari 
deb 
ataladi. Bu ko‘rsatkichlarga quyidagilar kiradi. M ashinalarning 
qanday asosiy ishni bajarishga mo‘ljallanganligi ularning 
vazifa
korsatkichi,
ishlatishning belgilangan tartib va sharoitlarida kerakli 
funksiyalarni bajara olish layoqati 
Ishonchlilik ko'rsatkichi
deb 
ataladi. 
E stetik к о 'r.saikichlarga
ularning informatsion aniqligi, 
shaklining m aqsadga muvofiqligi, kompozitsiyasining yaxlitligi 
ham da m ukam m al ishlanganligi kiradi. 
Texnologik ko'rsatkichiga
m ashinaning 
tayyorlan ishga 
va 
ishlatilishga 
moslashganligini 
belgilovchi xossalari kiradi,
Sifat ko‘rsatkichlariga, shuningdek, ularni bir joydan ikkinchi 
joyga ko'chirishning osonligi. xavfsizligi, patent-huquqiy jihatdan 
sofligi kabi ko‘rsatkichlar ham kiradi. M ashinaning «odam- 
mashina» tizim ini tavsiflovchi hamda insonning m ashinani ishlatish 
jarayonida namoyon boiadigan gigiyenik, antropometrik, fiziologik 
va psixologik xossalarini hisobga oluvchi ko'rsatkichlari