T oshkent axborot texnologiyalari universiteti

Zaryadlangan tayoqchagakichik qog’oz bo’laklari , ular elektrik neytral va 
izolyasilangan bo’lsa ham tortishadi. 
D

E


---

O’QUV-USLUBIY MAJMUA FIZIKA 
––––––––––––––––––––––––––––––{ 130 }–––––––––––––––––––––––––––––– 
,
ya’ni 
,
bu yerda 
– vakuum bilan dielektrikning elektr singdiruvchanliklaridan qutilganimiz 
uchun, elektr induktsiya vektori 
ning uzluksizligi ta’minlanadi. Shu sababli, elektr 
kuchchiziqlari bir muhitdan ikkinchi muhitga o‘tishda uzluksizligi ta’minlanganligi uchun ( 
20.1 ) - ifodani ko‘pinchalik 
elektr ko‘chishi
deb ataladi. 
Many materials , even though electrically neutral, are composed of molecules that are
electric dipoles. In the absence of an electric field, these dipoles are arranged
randomly. 
Juda ko’p moddarelectrik neytral hisoblanadi ,ularni tashkil qilgan molekulalar 
dipollardan iborat. Elektr maydoni bo’lmaganda bu dipolar tartibsis joylashgan 
bo’ladi. 
Skalyar ko‘rinishda
, ga ega bo‘lamiz. Shunday qilib, ixtiyoriy 
muhitda nuqtaviy zaryad hosil qilgan maydonning biror nuqtasidagi induktsiya shu zaryadga 
to‘g‘ri proportsional, masofa kvadratiga teskari proportsionaldir. 
Elektr induktsiya vektori 
miqdor jihatdan bir birlik yuzadan tik ravishda 
o‘tayotgan induktsiya chiziqlarini, ya’ni uning sirt zichligini ifodalaydi (
24-rasm
). 
E
D


0


r
r
q
r
r
q
D



3
3
0
0
4
1
4





0

D

2
4
1
r
q
D


D


---