T me/tuit students chanel kompyuter tarmoqlari 1 Ma'ruza

Aloqa qoidalari
aloqa o'rnatilishini ta‘minlaydi. Bunda 
qoidani 
o’rnatishda
:

Uzatuvchi va qabul qiluvchi aniqlab beriladi; 

Aloqaning umumiy ‗tili‘ va ‗grammatika‘si belgilanadi; 

Tezlik va yetkazib berish muddati aniqlanadi; 

Tasdiqlash yoki kelishish talablari belgilanadi. 
Xabarlarni kodlashda
: 

Ma'lumotni boshqa maqbul shaklga o'tkazish jarayoni kelishiladi. 
Xabarni formatlash va inkapsulyasiyasi; 
Xabar hajmi; 
Xabar vaqti: 
Kirish usuli 
Oqimni boshqarish 
Javob vaqti tugashi 
Xabarni yetkazib berish imkoniyatlari 
Unikast 
Multicast 
Keng ko‘lamli (broadcast) kabilar muvofiqlashtiriladi (1.4.-rasm). 

---

t.me/tuit_students_chanel 
1.4.–rasm. Protokollar vazifalari 

Tarmoq protokollari va standartlari
nuqtai nazaridan (1.5.-rasm): 
Protokollar
-aloqalarni boshqaradigan qoidalar; 
Tarmoq protokollari 
Protokollarning roli 
Xabar qanday formatlangan yoki tuzilgan 
Tarmoq qurilmalari boshqa tarmoqlar bilan yo'llar to'g'risidagi ma'lumotlarni 
almashish jarayoni 
Xatolar va tizim xabarlari qurilmalar o'rtasida qanday va qachon uzatiladi 
Ma'lumot uzatish seanslarini sozlash va tugatish 
Protokolning o'zaro ta'siri 
Masalan: veb-server va mijoz kabi omillar inobatga olinadi. 
1.5.-rasm. Muloqot misoli 

---

t.me/tuit_students_chanel 

Protokollar steki
(to'plamlari) (1.6.-rasm) nuqtai nazaridan: 
Protokol to'plamlari va sanoat standartlari: 
TCP/IP ochiq standarti 
Boshqa protokol to'plamlari 
TCP/IP protokollar steki: 
TCP/IP steki protokollarida aloqa jarayoni amalga oshirilishi inobatga olinadi.
1.6.-rasm. Protokollar steki misoli 
Tarmoq
- bu ikki yoki undan ortiq qurilmalarni bog'lanishidan hosil 
bo'ladigan aloqadir. Bunga misol qilib ixtiyoriy narsa olish mumkin. Masalan bir 
kompyuterdan boshqasiga ma'lumot uzatish yoki bir necha kishilik yoki jamoaviy 
o'yinlarni o'ynash imkoniyati mavjud. 2ta insonni telefon orqali suhbat qurishida 
ham asosi sifatida tarmoq yotadi. Qisqacha aytadigan bo'lsak, har qanday 
qurilmani boshqa qurilmalar bilan aloqa qilishida tarmoq tushunchasi yotadi. 
Tarmoq komponentalari 
1. Qurilma 
(1.7.-rasm): 
a) Oxirgi qurilmalar (kompyuter, telefon, printer, faks va h.k); 
b) Oraliq qurilmalari, tugunlar (router, switch, hub va h.k); 

---