T k 1 Kommunikativ

1.Tashkiliy qism: 3 daqiqa
Salomlashish, tozalikni aniqlash, davomatni aniqlash,darsga tayyorgarlik ko`rish
2. Uyga vazifani so`rab baholash: 12 daqiqa og`zaki so`rov, daftarni tekshirish, tarqatma materiallar
1. Makroevolutsiyaning mohiyatini ochib bering.
2. Evolutsiyani isbotlashda molekular biologiya fan dalillari nimalardan iborat?
3. Genlarning o‘zgarishiga nima sabab bo‘ladi?
4. A. N. Seversovning fi loembriogenez nazariyasini qanday izohlaysiz?
3.Yangi mavzu bayoni:15 daqiqa
Gomologik organlar. Bajaradigan funk siyasidan qat’i nazar tuzilishi va kelib chiqishi jihatidan bir-biriga o‘xshash organlar gomologik organlar deb ataladi. Umurtqali hayvonlarning quruqlikda, suvda, havoda tarqalgan vakillarida oldingi oyoq yurish, yer qazish, uchish, suzish vazifasini bajaradi.Gomologik organ o‘simliklarda ham uchraydi,no‘xat gajaklari, zirk va kaktus tikanlari shakli o‘zgargan bargdir.Analogik organlar deyilganda bajaradigan funksiyasi jihatidan o‘xshash, kelib chiqishi jihatidan har xil organlar tushuniladi. Kaktus ning tikanlari barg, do‘lananing ti kan lari poya, atirgul, malinaning tikanlari esa epi dermis o‘simtalarining o‘zgarishidan hosil bo‘l gan.Bosho yoq li molluskalar ko‘zi bilan umurtqalilar ko‘zi ham analogik organlarga misoldir. Boshoyoqli molluskalarda ko‘z ektoderma qavati ning cho‘ zilishidan, umurtqalilarda bosh miya yon o‘simtasidan rivojlanadi.Evolutsion jarayonda o‘z ahamiyatini yo‘qotgan organlar rudi ment organlar deb ataladi. Rudiment organ qadimgi ajdodda normal rivojlangan va ma’lum funksiyani bajargan. Evolutsion jarayonda ular o‘zini biologik ahamiyatini yo‘qotib, qoldiq shaklida saqlanib qolgan O‘simliklar ildiz poyasidagi qobiqlar rudiment holdagi barg hisoblanadi. Rudiment organ o‘simliklarda ham, hayvonlarda ham uchraydi. Otning ikkinchi va to‘rtinchi barmoq lari, kitning dumg‘aza va orqa oyoq suyaklari, pashshalarda bir juft kichik qanotlar ham rudiment organlardir. Organik olamning tarixiy rivojlanishini atavizm ho disasi ham tasdiqlaydi., Toychalar orqasida xira yo‘l chiziqlari paydo bo‘lish hollari ham uchraydi. Bular xonaki otning yovvoyi ajdodlari yo‘l-yo‘l terili bo‘lganligidan dalolat beradi.Paleontologik ma’lumotlar qadimgi o‘simlik va hayvonot dunyosini bilib olishga, tashqi qiyofasini tiklash ga, fauna va fl oraning qadimgi va hozirgi vakillari orasidagi aloqani ko‘rsatib berishga imkon beradi. Paleontolog olimlar hayvonlarning qazilma holdagi qoldiqlariga qarab organizmlar hayot davrida qanday bo‘lsa, xuddi shunday tashqi qiyofasini va
tuzilishini tiklamoqdalar. Tiklashda mashhur fransuz biologi Jorj Kyuvening korrelatsiya qonuniga muvofi q kashf etgan rekonstruksiya (lotincha rekonstruktio – qayta tiklash) metodidan foydalaniladi..