T. C. Bartin üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ TÜrk diLİ ve edebiyati anabiLİm dali yeni TÜrk edebiyati biLİm dali 2000-2010 arasi küÇÜrek öYKÜde postmodern izler yüksek lisans tezi hazirlayan tezcan kurt danişMan prof

2.4. Klasik Öykü ile Küçürek Öykünün Ayrışma Noktaları 
Klasik öyküler, her hangi bir olayı, serim, düğüm, çözüm gibi belli bir düzen 
çerçevesinde anlatırlar. Hikâyenin hemen başında zaman, mekân ve kişiler hakkında 
tanıtım amaçlı bir tasvire yer verilir. Bu tasvirle birlikte merakı ve heyecanı artan okur, 
hikâyeyi okumaya devam ettikçe anlatılan olayların derinliğinin fazla olmadığını anlar. 
Derinlik meselesi sadece olay için geçerli değildir. Aynı durum kişi, zaman ve mekân 
için de geçerlidir. Örneğin kişiler çoğu hikâyede yaşamlarının belli bir kesiti ve 
kendilerinde barındırdıkları her hangi şahsi bir özellikleri ön plan çıkartılarak anlatılır. 
Dolayısıyla da bu tür hikâyelerde kişi kadrosu oldukça azdır.
Klasik öykülerde olaylar belli bir yerden başlar, gelişir ve bir sonuca ulaşır. 
Okur bağlamında düşünüldüğünde ortaya çıkan sonuç, okuru her hangi bir şekilde 
şaşkınlığa uğratmaz; ancak, okurun hikâyeyi okuma sürecinde her hangi bir şekilde 
yorum yapmasına da yazar tarafından müsaade edilmez. Zira hikâyede dile getirilen 
olay, zaman bağlamında çizgisel bir şekilde devam eder. Bu tür hikâyelerde zaman, 
yüzyılları, yılları kapsayacak şekilde geniş değil, dardır.
Postmodernizmle birlikte ortaya çıkan ve onun birçok özelliğini bünyesinde 
barındıran küçürek öykü, yansıtmacı (klâsik) dönem hikâyesinin olmazsa olmazlarından 
olan 
serim, düğüm, çözüm
gibi kompoze unsurlardan kendini soyutlamıştır. Küçürek 
öykü doğası gereği, anlamsal bağlamda çok katmanlıdır. Bu özelliği nedeniyle imgeyle 
yüklüdür. İmge yüklü olması onu edebi türlerden biri olan 
şiir
ile yakından ilişki 
kurmasına sebep olur. Çünkü küçürek öykü, şiirde olduğu gibi duygu, düşünce ve 
hayallerin –tabiri yerindeyse- mengeneye sıkıştırılmış gibi yoğun anlama gelecek 
kelimelerle kaleme alındığı bir türdür. Ayrıntıya girmeden anlatılacakların hemencecik 
dile getirilmesiyle, dili belirli oranda şiirdeki gibi kullanmasıyla ve hacim olarak 
oldukça kısa/ küçük olmasıyla yansıtmacı (klasik) hikâyeden ayrılır. Öyle ki küçürek 
öykünün üzerine araştırma yapanlar, söz konusu metinlerin kaç kelimeden oluşması 
gerektiğine dair gerekçeleriyle birlikte fikir beyan etmişlerdir. Örneğin, bu konuda A.M. 
Wright, 
Kısa Öyküyü Tanımlama Üzerine: Tür Sorunu
başlıklı yazısında “
500” 
(Wright, 1998, 19-26), Aysu Erden, 
Kısa Öykü ve Dilbilimsel Eleştiri 
adlı kitabında
 
“250–300” 
(Erden, 2002, 250) ve Korkmaz, Deveci ve Şahin’in 
Türk Edebiyatında 
Yeni Bir Tür: Küçürek Öykü 
adlı proje çalışmasında “
100 sözcüğü geçmeyecek 
anlatıların” 
küçürek öykü kategorisine konulması gerektiğini ifade etmişlerdir 
(Korkmaz, Deveci ve Şahin, 2010, 9). Küçürek öykünün oluşumunda kelimelerin 

---

51 
sayısal değeri bağlamında düşünüldüğünde Korkmaz, Deveci ve Şahin’in ifade ettikleri 
“100 sözcük”
sayısının, yazarın anlatısında kişi, mekân, zaman gibi öykü unsurları da 
toplamda akla geldiğinde normal bir sayı olduğu ortaya çıkmaktadır. 
Küçürek öyküler, postmodern dönem ürünlerinden biri olmaları hasebiyle, kişiler 
bir anlık ve o anki şekillerinde ortaya çıkan, nerde, nasıl davranacağı belli olmayan ve 
şeyler
karşısında davranışta bulunan öznelerdir. Bu özneler ki hayatla kavgalıdırlar. 
Modernizmin olumsuzluklarını fiilen yaşayan ve ondan derinden etkilenen öznelerdir 
bunlar. Yazar anlatılarında anlatının ipini belirli bir yerden sonra kendi kurguladığı kişi 
kadrosu aracılığıyla okura verir. Klasik öykülerde böyle bir durum söz konusu değildir. 
Kişiler silikleşmiş, yersiz-yurtsuz özneler olmakla beraber, gerçekte yüzyıllar öncesinde 
yaşamış kişiliklerin de anlatılarda ya oldukları gibi ya da olduklarının tam tersi bir 
durumda bulundukları görülür.
Klasik öykülerde çizgisel yani kronolojik bir zaman söz konusu iken, küçürek 
öykülerde dairesel yani zamanlar arasında hızlı atlamalar şeklinde bir zaman söz 
konusudur. Anlatının başında ihtiyar bir adam olarak görünen öznenin birkaç satır sonra 
annesinden yeni doğmuş bir bebek olduğu görülebilir. Çünkü postmodern dönemde 
zaman göreceli olarak kabul edildiğinden onun her hangi bir önemi yoktur. 
Mekân bağlamında düşünüldüğünde ise, durum, kişi ve zaman unsurlarından 
farklı değildir. Zamanlar arasında gidip gelen anlatı kişisi, dolayısıyla da mekânlar 
arasında da gidip gelmektedir. Bu yönüyle mekân, her an değişken bir yapıya sahiptir. 
Şiirsel bir dille kaleme alınan küçürek öyküler, bünyesinde var olan zaman, 
mekân, kişi gibi öykü unsurlarını da aynen şiirde olduğu gibi imgesel düzlemde işlerler. 
Dolayısıyla da bu tür anlatılarda anlatı yazarının dimağında anlatacak mevcut bir olayın, 
tezin olmaması ve imgesel bağlamda üretilmiş, anlatmaktan ziyade okurun sezgisine 
dayanan bir nitelikte olması hasebiyle bu anlatılar, yansıtmacı (klasik) hikâyeden ayrılır.