Sxemalar to`g`risida umumiy tushunchalar

Kurs ishining maqsadi: O`quvchilarni chizmachilik faniga bo`lgan qiziqishlarini oshirish va bilimlarini mustahkamlash.
Kurs ishining vazifalari:
• Mavzuga oid adabiyotlarni o`rganish va taxlil qilish;
• Tasviriy san’at fani o`qitishining zamonaviy interfaol metodlarini tahlil etib yangi mazmundagi nazariy malumotlar bazasini yaratish;
• Har hil metodlardan foidalanib o`qitishni tartibga solish;
• O`qitish jarayonida qatnashayotgan o`quvchilarning bilim, ko`nikma va malakalariga qo`yiladigan talablarni ishlab chiqish;
• O`qitish muhitida ta`limni rivojlantirish va natijalarni tahlil etish uslibiyotini ishlab chiqish;
• Axborot va kompiyuter texnologiylaridan foidalanib o`tiladigan dars ishlanmalarini tayyorlash.
Kurs ishi ob’yekti. Oliy ta’lim tizimida “Tasviriy san’at va muhandislik grafikasi” bakalavriyat ta’lim yo‘nalishi talabalariga grafikaviy ta’lim berish jarayoni.
Kurs ishi predmeti. Bo‘lajak muhandislik grafikasi o‘qituvchilarini tayyorlash bo‘yicha tahsil olayotgan talabalarning muhandislik grafikasi va kompyuter grafikasi ilmini egallash jarayonidagi konstruksiyalash bo‘yicha ta’lim mazmuni va texnologiyasi.
Kurs ishining tuzilishi va tarkibi. Ushbu kurs ishi kompyuterlik matn, kirish, 2 bob, 6 ta paragraf, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati hamda ilovalardan iborat.

I BOB Sxemalar to’g’risida umumiy tushunchalar Hozirgi zamon mashinalari, stanoklari, aparatlari va priborlarining ko'pchiligida mexanik, pnevmatik va elektr konstruksiyalar bo’ladi. Mashinalarning ishlash printsipini ularning yigish chizmalariga qarab o’rganish juda qiyin, shuning uchun ko'pincha soddalashtirilgan maxsus tasvirlar, ya'ni sxemalar bajariladi. Buyumning tarkibiy qismlari va ular orasidagi bog’lanishlar shartli tasvirlar yoki belgilar ko’rinda beriladigan konstruktorlik xujjatlari sxemalar deb ataladi (GOST 2.102 68). Elektr, pnevmatik, gidravlik priptsipial sxemalarda buyum elementlari raqamlar (pzitsion belgilari) bilan belgilanadi va ular to'grisida elementlar ro'yxatiga yozib qo'yiladi. Buyumlarni loyihalash, sozlash, nazorat qilish, tuzatish va ulardan foydalanish hamda mexanizm, asbob, moslama, inshoot va hokazo- larning harakat (ish) jarayoni ketma-ketligi sxemalarda tushuntirish beriladi. Shu boisdan sxema loyihaga oid grafik hujjat hisoblanadi. Unda buyum (mashina) qismlarining tarkibi va mexanizmlarning vazifasiga ko‘ra harakat jarayonlarini aniqlash, ularni ishga sozlash va to‘g‘rilash hamda o‘rnatishda va ular orasidagi bog‘lanishlarni shartli belgilar bilan tasvirlovchi konstruktorlik hujjati sxema deyiladi. Mashina va agregatlarda mexanik, ya’ni kinematik, gidravlik, pnevmatik harakatlari va elektr tarmoqlari mujassamlashgan bo‘ladi. Ularni ishlatishni osonlashtirish maqsadida, yig‘ish chizmalari qatorida sxemalari ham chiziladi. Sxemalar masshtabga rioya qilmasdan bitta ko‘rinishda, bitta tekislikda yoyil gandek chiziladi yoki aksonometrik proyeksiyada tasvirlanadi. Masmexanizmlarida suyuqlik qo‘llanilsa gidravlik, havo yo‘li bilan ish bajarilsa pnevmatik sxemalari tuziladi. Masalan, mashina tormozlantirilganda uning sistemasida suyuqlik bo‘lsa gidravlik, havo yordamida tormozlansa pnevmatik sxema chiziladi.