Suv resurslarini havzaviy rejalashtirish va boshqarish

193
SUV RESURSLARINI HAVZAVIY REJALASHTIRISH VA BOSHQARISH
Mojarolar bilan shug‘ullanish
– “mojarolarni boshqarish” 
yoki “nizolarni hal etish” professional doiralarda chaqirilishi 
insoniyatning o‘zi kabi qadimiy sohadir. Mojarolar bilan bog‘liq 
voqealar va ularni boshqarish san’ati har bir millat va etnik gu-
ruhning tarixida juda ko‘p uchraydi.
Tarix mobaynida shaxslar va guruhlar o‘zlarining kelishmov
-
chiligini bartaraf etishning turli yo‘llarini qo‘llaganlar va barcha 
tomonlar uchun maqbul bo‘lgan qarorga erishishga harakat qil
-
ganlar. Barcha madaniyatlarda nizolarni hal qilish umumiy keli
-
shilgan maqsadlarga erishishning eng yaxshi yo‘li ekanligi e’tirof 
etiladi, chunki har qanday ziddiyat buzuvchi kuchdir.
XX asrga kelib ko‘pchilik insoniyat jamiyatida nizolarning 
odatiy hol ekanligini tushunib yetdi va u albatta har doim mut
-
laqo halokatli emasligi, agar odamlar ziddiyatlar ortidan bor
-
masalar, o‘sish, yetuklikka erishish va ijtimoiy o‘zgarishlar uchun 
potensialga ega bo‘lishlari mumkinligini angladi. Yangi fikr
-
lash uslublari va yangi tajribalar o‘tmishda nizolarning oldini 
olishning turli usullari bo‘lganligi haqida ko‘p narsalarni bilib 
olish imkonini beradi. Qadimgi jamiyatlarda nizolarni hal qilish 
donishmandlar va oqsoqollar yoki diniy rahbarlarga berilgan 
noyob qobiliyat va vakolat hisoblangan. Keyingi davrga kelib 
ziddiyatni bartaraf etish har bir kishi uchun qiziqishning asosiy 
yo‘nalishiga aylandi va bu har doim kengayib borayotgan ta’lim 
va amaliyot sohasiga olib keldi.
XX asrning so‘nggi yigirma yili va XXI asrda nizolarni hal 
etish sohasi jadal rivojlanmoqda. U keng ko‘lamdagi o‘r
-
ganish sohasiga aylandi. Bu sohada ko‘nikmalar va strate-
giyalar o‘rgatiladi, falsafiy nuqtai nazarlar o‘zgarishi ta’lim va 
rivojlangan o‘zlikni anglash orqali amalga oshiriladi. “Nizolarni 
hal etish” sohasi psixologiya, sotsiologiya, ijtimoiy tadqiqot
-
lar, qonunchilik, biznes, antropologiya, gender masalalari, si
-
yosiy fanlar va xalqaro munosabatlarni o‘z ichiga olgan ko‘plab 

---

194
Salohiddinov A.T., Ashirova O.A.
sohalarga mo‘ljallangan tarmoq sifatida rivojlandi. 
Mojaroning oldini olish, bartaraf etish, boshqarish va qarorlar 
qabul qilish suv bilan bog‘liq to‘qnashuvlarda ham qo‘llanilishi 
mumkin. Amaliy jarayonni tanlash suv ziddiyatining muayyan 
shart-sharoitlari va mohiyatiga bog‘liq.