Suv resurslarini havzaviy rejalashtirish va boshqarish

Iqtisodiy mahsulotlarga xalqaro talab
Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun bosh
-
qa resurslar qatorida ko‘p miqdorda suv talab qilinadi. Xalqaro 
bozordagi ushbu mahsulotlarga bo‘lgan talab yuqori daraja
-
da. Bu esa sohada talab qilinadigan iqtisodiyotni rivojlanti
-
rish uchun juda qiyin bo‘lishi mumkin, ayniqsa kam ta’minlan
-
gan va ziddiyatdan zarar ko‘rgan aholi suvni iste’mol qiladigan 
hududlarda bu ehtiyoj kuchli seziladi. Bu dinamika mahalliy ishlab 
chiqaruvchilar mahalliy oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqa
-
rish hisobidan eksport uchun ko‘proq daromadli ekinlarni 
yetishtirishni tanlashini anglatishi mumkin. Bu bir necha kishi 
uchun foydali bo‘lishi mumkin bo‘lsa-da, boshqalarning hayotiy 
ehtiyojlariga zid kelishi tabiiy. Uzoq muddatli istiqbolda ushbu 
iqtisodiy manfaatlar suv resurslariga nisbatan zaiflashishi va 
boshqa foydalanuvchilar uchun suvning bexatar olib borilishiga 
bevosita hissa qo‘shishi mumkin.
Fiziologik va geografik masalalar
Yuqori va quyi oqim.
Har bir suv manbaining yuqori 
va quyi oqimida joylashgan tog‘li hududlar va ular bilan 
bog‘liq bo‘lgan afzalliklar va kamchiliklar ko‘pincha suvdan 
foydalanuvchilarning joylashgan joylariga bog‘liq. Masalan, 
qishloq xo‘jaligi yoki gidroenergetikaning yuqori oqimlarida 
suvdan foydalanish mahalliy foydalanuvchilarga, shu jumladan, 
ularning turmush darajasi va sog‘ligiga ta’sir qilishi mumkin. 
Boshqa holatlarda shaharlar shahar va sanoat suv ehtiyojlarini 

---

169
SUV RESURSLARINI HAVZAVIY REJALASHTIRISH VA BOSHQARISH
qondirish uchun chekka hududlarda cheklangan suv ta’minotini 
kuchaytirishi mumkin, bu esa qishloq joylarda suv xavfsizligini 
ta’minlashga yordam beradi. Muayyan vositachilik mexanizmla
-
ri mavjud bo‘lmagan holda, tegishli tashkilotlar va tartiblarning 
bo‘lmasligi nizolarga olib kelishi ehtimoli bor. Yuqori oqim ma
-
halliy va xalqaro miqyosda e’tiborga olinishi kerak.