Suv resurslarini havzaviy rejalashtirish va boshqarish

4.5-rasm. Mojarolarning oldini olish mexanizmlari.
Ayrim ixtiloflar ularning murakkabligi va sharoitlarning ye
-
tishmasligi tufayli osongina hal etilmasligi va ko‘p yillar da
-
vom etishi mumkin. Ba’zida bu to‘qnashuvlar katta resurslarga 
va hatto inson hayotiga jiddiy zarar yetkazishiga qaramasdan 
davom etadi. Stenford universitetida o‘tkazilgan bir tadqiqot 
natijalariga ko‘ra, nizolarni hal qilish yo‘lida uchraydigan 
to‘siqlarning uch kategoriyasi mavjud: 
1. O‘zlarining qisqa va uzoq muddatli muvaffaqiyatlarini mak
-
simal darajada oshirish uchun tomonlarning harakatlaridan ke
-
lib chiqadigan taktik va strategik to‘siqlar;
2. Ijtimoiy o‘ziga xosliklar, ehtiyojlar, qo‘rquv, talqin, qadriyat
-
lar va bir-birini qabul qila olishidagi farqlar bilan bog‘liq bo‘lgan 
psixologik to‘siqlar;
3. O‘zaro axborot almashishni to‘xtatish va rahbarlar tomo
-
nidan qarama-qarshi tomonlarning manfaatlariga mos keluvchi 
qarorlar qabul qilinishiga yo‘l qo‘ymaydigan tashkiliy, institut
-
sional va tuzilmaviy to‘siqlar.

---

181
SUV RESURSLARINI HAVZAVIY REJALASHTIRISH VA BOSHQARISH
Bunda kelishmovchiliklar amalda kelgusida kelib chiqadi
-
gan yoki kuchayadigan qarama-qarshiliklar uchun muayyan 
potensialni saqlab qolishi ham mumkin, biroq ayni paytda 
ular tomonlarning kelajakdagi ijodiy hamkorliklari imkoni
-
yatlarini ham o‘z ichiga oladi. Bunday ijobiy imkoniyatni amal
-
ga oshirish uchun tomonlar raqobat kamroq saqlanadigan 
shakllarda, muzokara o‘tkazish va hamkorlik uchun mavjud 
potensialni qo‘llashni o‘rganishlari lozim. Birgalikda yechim 
izlash va hamkorlikda “muammoni hal qiluvchi” sifatida ish 
tashkil etish orqali tomonlar o‘zaro bo‘linishi kerak bo‘lgan 
“pirogni kengaytirishlari” mumkin. Buni muzokaralar yo‘li bilan 
yoki vositachilik qiladigan beg‘araz uchinchi tomon yordami
-
da amalga oshirish mumkin. Ideal yechim – ushbu jarayonning 
yakuniy natijasi, kelajakda hamkorlikning asosini tashkil eta
-
digan yoki hech bo‘lmaganda ziddiyatning kuchayishiga yo‘l 
qo‘ymaslikka yordam berishi mumkin bo‘lgan o‘zaro maqbul 
yechim bo‘lishi kerak.