Suragan edingiz

Саййид Раҳматуллоҳ ТЕРМИЗИЙ
бўлган экансан, шунинг учун боланг ҳам сенга 
оқ бўлибди”, деди.
Қайтар дунё деб шуни айтадилар. Мунозил 
ўз вақтида отаси Фаръонга оқ бўлиб, кўп азият 
етказган эди, орадан кўп вақт ўтмай унинг 
ўғли Халиж ҳам отасига оқпадар бўлди ва унга 
у бобосига берган жафосидан ортиқроқ азият 
берди. Демак, ота-онасига оқ бўлган кимса, 
албатта, ўз фарзандларидан айни муомалага дуч 
келар экан. Бу илоҳий суннат. Ким ота-онасига 
қандай муомала қилган бўлса, худди шундай, 
балки баттарроқ муомалани фарзандларидан 
топади. Айтганларидек, жазо амалнинг жинси дан 
бўлади. Фарзандаримиз кексайиб, кучдан қол ган 
вақтимизда бизларга оқ бўлишини истамасак, 
ота-оналаримиз ҳурматини жойига қўяйлик, 
уларнинг қадрига етиб, яхши сўзимизни, ширин 
муомаламизни дариғ тутмайлик. Ўйлаймизки, 
бу сўзлар кўпчилигимизни сергакликка чорлаб, 
ота-оналаримизга нисбатан янада яхшироқ ва 
гўзалроқ муомалада бўлишга ундайди.
2. Фарзандидан жафо кўрган мазлум оталар-
дан яна бири айтади:
Гўдакликдан то йигитсан – боқиб келдим,
Кўз қувончим, дея сенга боқиб келдим.
Неки топдим – энг яхшисин тақдим этдим,
Болам ўсиб, фақат кучли бўлсин дедим.
Бемор бўлсанг, тунлари на уйқум бўлмиш,
Сен эмасу, гўё оғриқ менга тўлмиш.

---

Ота-онага оқ бўлишдан сақланайлик

 
47
Қайғу ила кўзларимдан ёш оқарди,
Сени ўйлаб хавотирда қалб қўрқарди.
Бу ишларни қилдим токи омон бўл деб,
Ҳаёт ичра роҳат кўру ўйнаб кул деб.
Улғайганда мен кутгандек топдинг мақом,
Лек тутганинг қўполликлар бўлди мудом.
Гўёки мен боқмаганман сени бир бор,
Боқиб катта қилган сенсан мени зинҳор.
Қўрсликларинг юрагимни тиғдек тилар,
Ҳурматинг йўқ менга, ҳатто қўшни қадар!
Ҳеч бўлмаса қўшни каби бўлсанг эдинг,
Қўшнинг каби эҳтиромим қилсанг эдинг.
Топганимни тортиб олдинг барини сен,
Қўшни бўлсанг, балки бундай қилмасмидинг!
3. Доктор Муҳаммад Лутфий Саббоғ “Наза-
рот фил усратил муслима” китобида: “Пасткаш 
фарзандлардан бири мен билан хотинимни 
безовта қилмасин, дея отасини қариялар уйига 
ташлаб келганини эшитдим”, дея ҳайрат ва 
таассуф билан ёзади. Ҳолбуки, бу ҳолат ҳозирда 
унчалик ажабланарли бўлмай қолди. Чунки 
қариганда ота-онасини ўз ҳолига ташлаб қўйиш 
ёки қариялар уйига олиб бориб қўйиш борган 
сари одат тусига кириб бормоқда. Лекин бу ерда 
гап фақат қариялар уйига олиб боришнинг ўзи да 
ҳам эмас. Баъзилар ору ғурури йўл қўйма га ни 

---

48