Sug’oriladigan yerlarning samaradorligini oshirishda tuproq eroziyasi va unga qarshi kurash chora-tadbirlari. Sug’oriladigan yerlarning samaradorligini oshirishda tuproq eroziyasi va unga qarshi kurash chora-tadbirlari

Yerlar qiyaligi 20 dan ko’p bo’lsa 100 m uzunlikdagi egatlar bir tekisda qiyalatib olinadi va suv sarflash me’yori 3-40 qiyaligda -0.15-0.10 l/sek, 4-60 qiyalikda -0,10-0,5- l/sek bo’ladi.

• Yerlar qiyaligi 20 dan ko’p bo’lsa 100 m uzunlikdagi egatlar bir tekisda qiyalatib olinadi va suv sarflash me’yori 3-40 qiyaligda -0.15-0.10 l/sek, 4-60 qiyalikda -0,10-0,5- l/sek bo’ladi.
• Qiyaligi 3-40 bo’lgan yerlarda egatlar uzunligi 150 m gacha bo’lgan sug’orish «to’rt» usulida olib boriladi va 0,06-0,08 l/sek dan suv sarflanadi.Bunda qiyaliklarning yuqorigi tik qismida har qaysi egatga suv taraladi past egat oralab sug’oriladi. Yana shuni unutmaslik kerakki shu qism qiyarok joyga o’tayogganda yonma-yon ikkita egatga oqayotgan suv oqimi birlashtirib yuboriladi. Bu usulda sug’orishda qiyalikning butun yuzasi bir tekis namlanadi, irrigatsion buzilish va suv isrofgarchiligi yo’qotiladi.

Yaqin vaqtlargacha melioratsiya amaliyotida eroziyaga qarshi kurash choralari egatlardagi suv oqimining yuvish kuchini kamaytirishdan iborat bo’lib, tuproqlarning yuvilib ketishiga chidamliligini oshirish usullariga kam e’tibor berilardi.

• Yaqin vaqtlargacha melioratsiya amaliyotida eroziyaga qarshi kurash choralari egatlardagi suv oqimining yuvish kuchini kamaytirishdan iborat bo’lib, tuproqlarning yuvilib ketishiga chidamliligini oshirish usullariga kam e’tibor berilardi.
• Tuproqning eroziyaga qarshi chidamliligini oshirishda struktura hosil qiluvchi kimyoviy preparatlar katta ahamiyatga ega. Paxta dalalariga struktura hosil kiluvchi K-4 va K-9 preparatlari solish yuqori samara beradi. Egatlarni sug’orishdan oldin bu preparatlarning eritmasi bilan namlash usullari ishlab chiqiladi. Tajribalardan kuzatildiki, makroagregatlarning suvga chidamliligi- 2-5 foizdan 30-60 foizgacha ortadi, qiyaliklarga suv singishi ta’minlanadi natijada tuproqning I m li qatlamidagi nam zaxirasi 200- 400 m3/ga ko’payadi. Shuningdek, oziq moddalar isrofgarchiligi kamayadi, tuproqning eroziyaga chidamliligi yaxshilanadi, yer sifatli ishlanadigan bo’ladi, suvchining mehnat unumdorligi 30 foizga ko’payadi.