Strukturaviy geologiya fanlari universiteti neft va gaz konlari geologiyasi fakulteti

STRUKTURAVIY GEOLOGIYA

GEOLOGIYA FANLARI UNIVERSITETI

NEFT VA GAZ KONLARI GEOLOGIYASI

FAKULTETI

“Yerni masofadan zondlash va muhandislik geologiyasi”
kafedrasi dotsenti A.R. Asadov

Ma`ruza rejasi: 1.Qatlamlarning muvofiq yotishi 2.Qatlamlarning nomuvofiq yotishi 3.Nomuvofiqliklar hosil bo’lishiga ko’ra turlari 4.Tarqalish maydoniga ko’ra nomuvofiqliklar turlari

6-MAVZU. QATLAMLAR ORASIDAGI O‘ZARO MUNOSABATLAR. GEOLOGIK KONTAKT VA ULARNING TURLARI

Tog’ jinslaridan tashkil topgan qatlamlarni bir-biriga nisbatan joylashishini 2 turi mavjud. 1 – muvofiq, 2 – nomuvofiq.

• Tog’ jinslaridan tashkil topgan qatlamlarni bir-biriga nisbatan joylashishini 2 turi mavjud. 1 – muvofiq, 2 – nomuvofiq.
• Bir-birining ustida joylashgan har bir qatlam yoki qatlamlar majmuasi cho’kindi hosil bo’lishida hech qanday uzilish yuz bermagan, ketma-ket keladigan bitta stratigrafik gorizontga to’g’ri keladi. Qatlamlarni bunday tanaffussiz ketma-ket joylashishi natijasida tog’ jinslarining muvofiq yotishi hosil bo’ladi (16-rasm).

1-oxaktoshlar
2-dolomitlar
S1t2
S1t1
16- rasm.
Qatlamlarning
muvofiq joylashishi

Qatlamlarning munosib yotishi

Yer qobig’ining ko’tarilishi bilan suv havzasi chekinadi, natijada cho’kindi hosil bo’lishida uzilish ro’y beradi. Bunda tabiiy geografik sharoit o’zgaradi. CHo’kindi yig’iladigan maydonlar emirilish viloyatlariga aylanadi. CHo’kindi hosil bo’lishidagi tanaffus davrida tog’ jinslari burmalanadi, ekzogen jarayonlar natijasida emiriladi va relef tekislanadi. Keyingi maydonni dengiz qayta egallagan vaqtda hosil bo’lgan jinslar qadimgi jinslarning ustiga gorizontal holatda yota boshlaydi. Qatlam hosil bo’lishidagi tanaffuslar natijasida stratigrafik ketma-ketlik buziladi, ya’ni ba’zi stratigrafik qatlamlar kesmada bo’lmaydi. Bunday sharoitda tog’ jinslarining nomuvofiq yotishi hosil bo’ladi (17-rasm).

• Yer qobig’ining ko’tarilishi bilan suv havzasi chekinadi, natijada cho’kindi hosil bo’lishida uzilish ro’y beradi. Bunda tabiiy geografik sharoit o’zgaradi. CHo’kindi yig’iladigan maydonlar emirilish viloyatlariga aylanadi. CHo’kindi hosil bo’lishidagi tanaffus davrida tog’ jinslari burmalanadi, ekzogen jarayonlar natijasida emiriladi va relef tekislanadi. Keyingi maydonni dengiz qayta egallagan vaqtda hosil bo’lgan jinslar qadimgi jinslarning ustiga gorizontal holatda yota boshlaydi. Qatlam hosil bo’lishidagi tanaffuslar natijasida stratigrafik ketma-ketlik buziladi, ya’ni ba’zi stratigrafik qatlamlar kesmada bo’lmaydi. Bunday sharoitda tog’ jinslarining nomuvofiq yotishi hosil bo’ladi (17-rasm).