Strategik marketing

Bevosita  munosabatlar  marketingi  tizimida  bevosita  savdo  shart  emas:  bu 
erda  vazifa  doimiy  munosabatda  bo‘lish  uchun  mijozlar  bilan  bevosita  aloqa 
o‘rnatishdan iborat. 
Bu keyingi tizim oddiy vertikal marketing tizimlariga osonlik bilan qo‘shila 
oladi.  SHuning  uchun,  «interaktiv  marketing»  atamasi  bu  ikkala  tizimni  faqat 
do‘konsiz  savdonigina  anglatuvchi  «bevosita  marketing»  atamasiga  qaraganda 
yaxshiroq qamrab oladi. 
Interaktiv  marketingning  rivojlanishi  bu  tizimlarning  ikkalasida  ham  oddiy 
texnologik  rivojlanishga  qaraganda  chuqurroq  o‘zgarishlarni  aks  ettiradi.  U 
kommunikasiya  munosabatlarining  yangi  turi  hamda  ishlab  chiqaruvchi  va 
iste’molchilar  o‘rtasidagi  munosabatlarning  ayirboshlash  jarayoni  bilan  bog‘liq 
bo‘lib,  ommaviy  marketingning  an’anaviy  monologini  bozor  bilan  muloqot  bilan 
almashtirishga  intiladi.  Interaktiv  marketing  oxir-oqibatda  shaxsiylashtirilgan 
marketingga  tomon  intiladi.  Marketing  munosabatlarida  foyda  manbai-  bu  mijoz 
bo‘lib, tovar yoki marka emas, balki yangi mijozlarni jalb etishdir. O‘zaro manfaatli 
munosabatlarni  o‘rnatishda  asosiy  maqsad  -  mijozlarni  kengaytirish  va  qo‘llab-
quvvatlashdan iborat. 
Professor E.P. Golubkov 5 ta bevosita marketing shaklini ajratib ko‘rsatadi: 
1.  Pochta  bo‘yicha  bevosita  marketing  (direkt  meyl,  xat,  reklama,  namuna, 
prospekt), pochta orqali potensial mijozlarga jo‘natish. 
2. Katalog va marketing. 
3.  Telemarketing  -  iste’molchiga  tovarni  bevosita  sotish  uchun  telefon 

---

 
171 
 
 
tarmoqlaridan foydalanish. 
4.  Televizion  marketing  -  reklamani  ko‘rsatish,  televizor  orqali  bevosita 
marketing. 
5.  Elektron  savdo  -  ikki  kanal  tizimi  orqali  bevosita  marketing,  iste’molchini 
kabel yoki telefon liniyalari sotuvchini kompyuterlashgan kataloglar bilan bog‘laydi. 
Maxsus  pult  bilan  boshqarish,  televizorni  yoqib  yoki  shaxsiy    kompyuter  bilan 
iste’molchi sotuvchi bilan bog‘lanadi. 
  Bevosita  marketing  yordamida  sotish  hajmini  oshirish  maqsadida 
integrasiyalangan 
to‘g‘ri 
marketingdan 
foydalaniladi, 
ya’ni 
multimedia 
texnologiyalar  yig‘indisi,  unga  reklamani  o‘tkazish,  pochta  orqali  to‘g‘ri  marketing, 
telemarketing  va  mijozlar  bilan  kommivoyajerlarni  shaxsiy  aloqa  o‘rnatishni  kiritish 
mumkin.