Statistika, ma’lumotlar va statistik fikrlash i-bob. Mundarija

Muammolarni tanqidiy o’ylash


1.31 Oyi uchun tanlov. Mishella Obama Xonim va Sobiq vitse prezident nomzodi Sara Palin haqidagi shov shuv bo’lgan hikoyalardan so’ng, AQSH Haftaligi jurnali Xalqaro xotin-qizlar kunida “Sizning oyingiz kim bo’lsa yaxshiroq bo’lardi, Sara Palinmi yoki Mishella Obama” deya savol berdi. O’qiganlar www.usaweekend.com sayti orqali jonli ovoz berdilar. 34000 ta ovoz berganlar ichidan natijalar Obama Xonimda 71% va Palinda esa 29% bo’lgan.

1. 
   Bu izlanishda qanday ma’lumot to’plash usulidan foydalanilgan?
   
2. 
   Yig’ilgan ma’lumotlar sifat va miqdor jihatdan qaralganmi? Tushuntiring.
   
3. 
   Izlanish natijalarining asosli ekanligini muhokama qiling.Qanday potensial muammolarga onlayn ovoz berish orqali duch kelinishi mumkin.
   

1.32.Begona kosmik kema haqida so’rov. "Siz boshqa sayyoradan kelgan kosmik kemaga o’xshash biror narsa ko’rganmisiz”? Bu savolga 1500 ta amerikalik o’smirlar javob berdilar. 10 foiz o’smirlar kosmik kemani ko’rganman deb aytganlar. Lekin aniq, tugal ma’lumotlar olindi.
a. Ma'lumotlarni yig'ish usulini aniqlang.
b. Maqsad to’plamini aniqlang.
c. So'rov natijalariga asosli izoh bering.
1.33 20/20 ta so’rov oshkor etildi. Mashxur ABC telekanali 20 tadan 20 ta bir talay yolg’onga to’la (va etikaga to’g’ri kelmaydigan) so’rovlarni “Faktlar va Uydurmalar” deb nomlangan ko’rsatuvda namoyish etdi. Ma’lumotlar bu so’rovnomadan 4 tasini chop etdi, bunda maxsus guruhlar hamda biznesmenlar orqali amalga oshirilgan. (Dolzarb tadqiqot faktlari qavslar ichida taqdim etilgan.)

Quaker Oats hisoboti: suli kepagini yeyish arzon va xolesterin sonini kamaytirish uchun oson yo'lidir. (Fakt: Dieta hech narsadan iborat bo’lmasligi kerak, ammo suli kepagi xolesterin sonini sal kamaytiradi.)

Dimes hisoboti: Uydagi zo'ravonlik tug’ilish kamchiliklariga barcha tibbiy masalalardan ko’ra ko'proq sabab bo’ladi. (Fakt: hech qanday so’rov yo’q-yolg'on hisobot.

Ayollar Universitetining Amerika uyushmasi izlanishi: Faqat 29% oliy ta’limda tahsil oladigan qizlar o’zlaridan mamnun ekanliklarini ma’lum qilishgan, 66% boshlang’ich maktabdagilar ham huddi shunday deganlar. (Fakt: 3000 ta oliygoh qizlari, ya’ni 29%i "Men xursandman." degan , qolganlari ba’zan xursand bo’laman deb javob qaytarishgan.)

Oziq-ovqat tadqiqoti va tadbirlar markazi so’rovi: Amerika bolalari 12 yoshdan kichiklarining 4 dan 1 qismi och yoki ularda ochlik xavfi bor. (Fakt: So'rov natijalari savollar bo’yicha aniqlangan)
a. Ma'lumotlarni yig'ish usulini aniqlang.
b. Maqsad to’plamini aniqlang.
c. So'rov natijalariga asosli izoh bering.