Standartlari

2-misol. 
1 noyabr 2011 yilda kompaniya 
bir 
binosini sotishga 
. 1 dekabr 2011 yilda bino baholovchi tomonidan aniqlangan haqoniy qiymati 
800000 sh.b. da sotuvga 
. Sotish xarajatlari bino qiymatining 5 % ni tashkil 
qiladi. 1 dekabr 2011 yilda binoning balans qiymati 870000 sh.b. Bino uchun 
kompaniya qayta baholash modelidan foydalanadi. 1 dekabr 2011 yilda binoning 
qayta baholash 
zaxira schyotida (kapital schyoti) 90000 sh.b. mavjud. 31 
dekabr 2011 yil va 1 fevral 2012 yilda bino sotilmagan va uning qiymati 
. 1 dekabr 2011 yildan binoga amaortizatsiya hisoblanmayapti. 
Aktivni sotish uchn 
uzoq muddatli aktivga amlmashtirish kerak. 
Agarda tadbirkorlik 
aktivni (yoki hisobdan chiqarish guruhini) sotish 
uchun 
sifatida tasniflagan 
, tadbirkorlik 
aktivni (yoki 
hisobdan chiqarish guruhini) sotish uchun 
sifatida tasniflashni 
lozim.

---

135 
Tadbirkorlik 
sotish uchun 
sifatida tasniflanishi 
(yoki sotish uchun 
sifatida tasniflangan hisobdan 
chiqarish guruhiga kiritilishi 
) uzoq muddatli aktivni quyidagilarning 
baholashi lozim:
(a) 
aktiv (yoki hisobdan chiqarish guruhi) sotish uchun 
sifatida tasniflanishidan oldingi uning balans qiymatining shunday eskirish, 
amortizatsiya yoki qayta baholashlar summasiga 
, qaysiki tan olingan 
edi, agarda aktiv (yoki hisobdan chiqarish guruhi) sotish uchun 
sifatida tasniflanmaganda edi, va 
(b) 
keyingi sotmaslik qarori sanasidagi uning tiklash summasi. 
Tadbirkorlik 
sotish uchun 
sifatida tasniflanishdan 
uzoq muddatli aktivning balans qiymatiga nisbatan har qanday 
davomiy faoliyatlardan foyda yoki zararda hisobga olishi lozim. Sotish 
uchun 
sifatida tasniflanishdan buyon davrlar 
moliyaviy 
hisobotlar mos tarzda 
lozim, agarda sotish uchun 
sifatida 
tasniflanishdan 
hisobdan chiqarish guruhi yoki uzoq muddatli aktiv 
tadbirkorlik 
, birgalikdagi faoliyat, 
korxona, qaram 
tadbirkorlik 
, yoki 
korxonadagi yoki qaram tadbirkorlik 
ulushning qismi 
. Agarda tadbirkorlik 
sotish uchun 
sifatida tasniflangan hisobdan chiqarish guruhidan alohida aktiv yoki majburiyatni 
chiqarib tashlasa, sotiladigan hisobdan chiqarish guruhining qolgan aktivlari va 
majburiyatlari guruh sifatida baholanishda davom etishi lozim. Aks holda, sotish 
uchun 
sifatida 
tasniflanish 
mezonlarini 
alohida 
tarzda 
qanoatlantiradigan guruhning qolgan uzoq muddatli aktivlari alohida tarzda ularning 
balans qiymatlari bilan ushbu sanadagi sotish xarajatlari chegirilgandagi haqqoniy 
qiymatlari 
baholanishi lozim. 
 
Tadbirkorlik 
moliyaviy hisobotlardan foydalanuvchilarga davom 
ettirilmaydigan faoliyatlar va uzoq muddatli aktivlarning (yoki hisobdan chiqarish 
guruhlarining) moliyaviy 
baholashda yordam beradigan 
taqdim etishi va ochib berishi lozim. 
Tadbirkorlik 
tadbirkorlik 
qolgan qismidan, 
operatsion tarzda va moliyaviy hisobot maqsadlari 
, aniq farqlanishi mumkin 
faoliyatlarni va pul oqimlarini qamrab oladi. Boshqacha aytganda, 
tadbirkorlik 
i foydalanishda 
paytida pulni yuzaga 
keltiradigan birlik yoki pulni yuzaga keltiradigan birliklar guruhi 
.
Davom ettirilmaydigan faoliyat tadbirkorlik 
shunday 
, qaysiki hisobdan chiqarilgan 
, yoki sotish uchun 
sifatida tasniflangan 
, hamda
(a) 
biznesning asosiy 
yoki faoliyatlarning geografik joyini aks 
ettiradi, 
(b) 
biznesning asosiy 
yoki faoliyatlarning geografik joyini 
hisobdan chiqarish 
yagona muvofiqlashtirilgan rejaning qismi 
yoki 
(v) 
faqatgina qayta sotish maqsadi bilan sotib olingan 
tadbirkorlik 
. 

---

136 
Tadbirkorlik 
quyidagilarni ochib berishi lozim:
(a) 
umumlashgan daromad 
hisobotda quyidagilarning jamini 
qamrab oladigan yagona summani: 
- 
davom ettirilmaydigan faoliyatlarning soliqdan 
foyda yoki zarari 
va 
- 
sotish xarajatlari chegirilgandagi haqqoniy qiymatda baholash 
yoki davom ettirilmaydigan faoliyatni tashkil etadigan aktivlar yoki hisobdan 
chiqarish guruh(lar)ining hisobdan chiqarilishi 
tan olingan soliqdan 
foyda yoki zarar. 
(b) 
(a) dagi yagona summaning quyidagilar asosida tahlili: 
- 
davom ettirilmaydigan faoliyatlarning daromadi, xarajatlari va soliqdan 
oldingi foyda yoki zarari; 
- 
BHXS 12 orqali talab etilgan tegishli daromad 
xarajati; va 
- 
sotish xarajatlari chegirilgandagi haqqoniy qiymatda baholash 
yoki davom ettirilmaydigan faoliyatni tashkil etadigan aktivlar yoki hisobdan 
chiqarish guruh(lar)ining hisobdan chiqarilishi 
tan olingan soliqdan 
foyda yoki zarar. 
Tahlil izohlarda yoki umumlashgan daromad 
hisobotda taqdim 
etilishi mumkin. Agarda u umumlashgan daromad 
hisobotda taqdim 
etilsa, u davom ettirilmaydigan faoliyatlarga tegishli sifatida belgilangan bobda, 
davomiy faoliyatlardan alohida tarzda, taqdim etilishi lozim. Tahlil sotib olinishida 
sotish uchun 
sifatida tasniflanish mezonlarini qanoatlantiradigan yangi 
sotib olingan 
tadbirkorlik 
hisobdan chiqarish guruhlari 
uchun talab etilmaydi. 
(v) 
davom ettirilmaydigan faoliyatlarning operatsion, investitsion va 
moliyalashtirish faoliyatlariga tegishli sof pul oqimlari. Ushbu ochib beriladigan 
motlar izohlarda yoki moliyaviy hisobotlarda taqdim etilishi mumkin. Ushbu 
ochib beriladigan 
sotib olinishida sotish uchun 
sifatida 
tasniflanish mezonlarini qanoatlantiradigan yangi sotib olingan 
tadbirkorlik 
bo
hisobdan chiqarish guruhlari uchun talab etilmaydi. 
(g) 
bosh tashkilotning mulk egalariga tegishli 
davomiy 
faoliyatlardan va davom ettirilmaydigan faoliyatlardan daromad summasi. Ushbu 
ochib beriladigan 
izohlarda yoki umumlashgan daromad 
hisobotda taqdim etilishi mumkin. 
Tadbirkorlik 
moliyaviy hisobotlarda taqdim etilgan 
oldingi davrlar uchun qayta taqdim etishi lozimki, bunda ochib beriladigan 
taqdim etilgan eng oxirgi davr 
hisobot davri oxiri holatiga 
davom ettirilmaydigan barcha faoliyatlarga tegishli 
.
Oldingi davrdagi davom ettirilmaydigan faoliyatning hisobdan chiqarilishiga 
bevosita tegishli 
davom ettirilmaydigan faoliyatlarda oldin taqdim etilgan 
summalarga nisbatan joriy davrdagi 
davom ettirilmaydigan 
faoliyatlarda alohida tarzda tasniflanishi lozim. Bunday 
xususiyati 
va summasi ochib berilishi lozim. Ushbu 
yuzaga kelishi mumkin 
holatlarga misollar quyidagilarni 
ichiga oladi:

---

137 
(a) 
hisobdan chiqarish operatsiyasining shartlaridan yuzaga keladigan 
noaniqliklarning bartaraf etilishi, masalan sotib oluvchi bilan sotib olish narxi 
va qoplash masalalarini hal qilish. 
(b) 
qismning hisobdan chiqarilishidan oldin uning faoliyatlaridan va unga 
bevosita tegishli 
holda yuzaga keladigan noaniqliklarning bartaraf etilishi, 
masalan sotuvchi tomonidan saqlanadigan ekologik va mahsulot kafolati 
majburiyatlar. 
(v) 
xodimlarning haqlari tizimi majburiyatini hisob-kitob qilinishi, bunda 
hisob-kitob hisobdan chiqarish operatsiyasiga bevosita 
sharti ostida 
. 
Agarda tadbirkorlik 
tadbirkorlik 
qismini sotish uchun 
sifatida tasniflashni 
, davom ettirilmaydigan faoliyatlarda 
taqdim etilgan qism faoliyatlarining natijalari qayta tasniflanishi va taqdim etilgan 
barcha davrlar 
davomiy faoliyatlardan daromad tarkibiga kiritilishi lozim. 
Oldingi davrlar uchun summalar qayta taqdim etilgandek tasvirlanishi lozim.
Davom ettirilmaydigan faoliyat 
qanoatlantirmaydigan va sotish uchun 
sifatida tasniflangan uzoq muddatli aktivni (yoki hisobdan chiqarish 
guruhini) qayta baholash 
har qanday foyda yoki zarar davomiy 
faoliyatlardan foyda yoki zararda aks ettirilishi lozim. 
Sotish uchun 
sifatida tasniflangan uzoq muddatli aktivni yoki 
hisobdan chiqarish guruhini taqdim etish. 
Tadbirkorlik 
sotish uchun 
sifatida tasniflangan uzoq 
muddatli aktivni va sotish uchun 
sifatida tasniflangan hisobdan 
chiqarish guruhining aktivlarini moliyaviy holat 
hisobotda boshqa 
aktivlardan alohida tarzda taqdim etishi lozim. Sotish uchun 
sifatida 
tasniflangan hisobdan chiqarish guruhining majburiyatlari moliyaviy holat 
hisobotda boshqa majburiyatlardan alohida tarzda taqdim etilishi lozim. 
Ushbu aktivlar va majburiyatlar 
hisob-kitob qilinmasligi va yagona summa 
sifatida taqdim etilmasligi lozim. Sotish uchun 
sifatida tasniflangan 
aktivlar va majburiyatlarning asosiy turkumlari moliyaviy holat 
hisobotda yoki izohlarda alohida tarzda taqdim etilishi lozim. Tadbirkorlik 
sotish uchun 
allangan sifatida tasniflangan uzoq muddatli aktivga (yoki 
hisobdan chiqarish guruhiga) tegishli holda boshqa umumlashgan daromadda tan 
olingan har qanday 
daromad yoki xarajatni alohida tarzda taqdim etishi 
lozim.
Agarda hisobdan chiqarish guruhi sotib olishda sotish uchun 
sifatida tasniflash mezonini qanoatlantiradigan yangi sotib olingan 
tadbirkorlik 
, aktivlar va majburiyatlarning asosiy turkumlarining 
ochib berilishi talab etilmaydi.
Tadbirkorlik 
eng oxirgi taqdim etilgan davr uchun moliyaviy holat 
hisobotda tasniflashni aks ettirish maqsadida oldingi davrlar uchun 
moliyaviy holat 
hisobotda sotish uchun 
sifatida 
tasniflangan uzoq muddatli aktivlar yoki hisobdan chiqarish guruhlarining aktivlari 
va majburiyatlari 
taqdim etilgan summalarni qayta tasniflamasligi yoki 

---

138 
qayta taqdim etmasligi lozim. 
Tadbirkorlik 
uzoq muddatli aktiv (yoki hisobdan chiqarish guruhi) 
sotish uchun 
sifatida tasniflangan yoki sotilgan davrdagi izohlarda 
quyidagi 
ochib berishi lozim:
(a) 
uzoq muddatli aktivning (yoki hisobdan chiqarish guruhining) izohi; 
(b) 
sotuvga tegishli 
yoki kutilgan hisobdan chiqarishga olib 
keladigan dalillar va holatlarning izohi va ushbu hisobdan chiqarishning tarzi va 
muddati; 
(v) 
agarda umumlashgan daromad 
hisobotda alohida taqdim 
etilmagan 
, umumlashgan daromad 
hisobotda ushbu foyda yoki 
zararni qamrab oladigan bob; 
(g) 
agarda 
mumkin 
, uzoq muddatli aktiv (yoki hisobdan 
chiqarish guruhi) MHXS 
Operatsion segmentlar ga muvofiq taqdim etiladigan 
hisobot segmenti. 
Agar uzoq muddatli aktivni (yoki hisobdan chiqarish guruhini) sotish rejasini 
qarorining davrida, tadbirkorlik 
qarorga olib keladigan dalillar 
va holatlarning izohini va qarorning davr va taqdim etilgan oldingi davrlar uchun 
faoliyatlar natijalariga 
ochib berishi lozim.
MHXS 
sotish 
uchun 
sifatida 
tasniflash 
mezonini 
qanoatlantiradigan uzoq muddatli aktivlarga (yoki hisobdan chiqarish guruhlariga) va 
davom ettirilmaydigan sifatida tasniflash mezonini qanoatlantiradigan faoliyatlarga 
nisbatan MHXS ning kuchga kirish sanasidan keyin prospektiv tarzda 
ishi 
lozim. Tadbirkorlik 
MHXS ning talablarini sotish uchun 
sifatida tasniflash mezonini qanoatlantiradigan barcha uzoq muddatli aktivlarga (yoki 
hisobdan chiqarish guruhlariga) va davom ettirilmaydigan sifatida tasniflash 
mezonini qanoatlantiradigan faoliyatlarga nisbatan MHXS ning kuchga kirish 
sanasidan oldingi har qanday sanadan keyin 
mumkin, agarda MHXS ni 
uchun zarur 
baholashlar va boshqa 
ushbu mezonlar 
dastlab qanoatlantirilgan paytda olingan 
.