Sql tili tariyxı

Version	Short Name	Standard
Release Date
1986	SQL-86	ANSI X3.135-1986, ISO 9075:1987	1986-01-01
1989	SQL-89	ANSI X3.135-1989, ISO/IEC 9075:1989	1989-01-01
1992	SQL-92	ISO/IEC 9075:1992	1992-01-01
1999	SQL:1999	ISO/IEC 9075:1999	1999-12-16
2003	SQL:2003	ISO/IEC 9075:2003	2003-12-15
2006	SQL:2006	ISO/IEC 9075:2006	2006-06-01
2008	SQL:2008	ISO/IEC 9075:2008	2008-07-15
2011	SQL:2011	ISO/IEC 9075:2011	2011-12-15
2016	SQL:2016	ISO/IEC 9075:2016	2016-12-01

SQL tilin «sorawlar tili» dep aytılǵan bolsa da, ol MB sorawınan kóre kóbirek jumıslardı ámelge asırıwı múmkin. Mısal ushın, ol maǵlıwmatlardıń dúzilisin anıqlaydı, MB daǵı maǵlıwmatlardı ózgerttiredi, qáwipsizlik sheklewlerin ornatadı. SQL tilin tolıq túrde klassikalıq programmalastırıw tilleri strukturasına kiritip bolmaydı. Sebebi onda programma orınlanıwın basqarıwshı hám basqa kópshilik klassikalıq operatorlar joq.

SQL tiliniń wazıypası

SQL operatorları wazıypasına kóre olar bir neshe toparlarǵa bólingen:

DDL (Data Definition Language) – maǵlıwmatlardı táriyplew (yamasa jaratıw) operatorları. Bul toparǵa MB nda obektler (tablica, sxema, indeks)di jaratıw, redaktorlaw hám óshiriwde isletiletuǵın operatorlar kiredi. ANSI bul topardı SDL(Schema Definition Language) dep ataydı.
DML (Data Manipulation Language) – maǵlıwmatlardı manipulyaciya qılıwshı (qayta islewshi) operatorlar. Bunga tekte qálegen waqıtta tablica ishindegi maǵlıwmatlar menen islew (tablicalarǵa maǵlıwmat kiritiw, jańalaw hám óshiriw) operatorları menen shegaralanadı.
DCL (Data Control Language) – maǵlıwmatlardı basqarıw (múrájetlerdi táriyplew) operatorları. ANSI diń ruxsatı menen, DCL DDL diń bir bólimi sıpatında qaraladı.
TCL (Transaction Control Language) – tranzakciyalardı basqarıw operatorları. Bul SQL tranzakciyalardıń baslanıwı hám tamamlanıwın anıqlawshı buyrıqlardı óz ishine aladı.
Bul toparlardı aralastırmaw kerek. Bular óz aldına tiller emes, balki SQL operatorlarınıń toparları sanaladı. Bul toparǵa qosımsha usılardı keltiriw múmkin:
Integrity (ulıwmasqanlıq). DDL gilt maydanın ornatıwshı buyrıqlardı óz ishine aladı. Ol gilt maydanınıń logikalıq dúzilisin buzıw hám jańalawlarǵa jol qoymaydı.
View definition (kórinisti anıqlaw). DDL kórinis(view)lerdi anıqlawshı buyrıqlardı óz ishine aladı.
Authorization (avtorizaciya). DDL tablicalar hám kórinis(view)lerden paydalanıw huqıqın belgilewshi buyrıqların óz ishine aladı.
Bul tiller maǵlıwmatlardıń ishki tilleri, joqarı dárejeli programmalastırıw tilleri dep ataladı, sebebi olardıń strukturasında barlıq esaplawlardı orınlaw ushın kerek bolǵanda bolatuǵın til kostrukciyaları bolmaydı (shártli ótiw ámelleri, yamasa cikl operatorı).

1 tablica. Maǵlıwmatlardı anıqlaw operatorları - DDL