Sql tili tariyxı

8-lekciya. SQL tili.

SQL tili tariyxı

SQL tili relyatsion algebra payda bolǵannan keyin payda boldı hám onıń birinshi prototipi IBM Research kompaniyası tárepinen 70-jıllar aqırında jaratılǵan. 1974-jıl IBM de islewshi D.Chemberlen "Structured English Query Language" yamasa SEQUEL dep atalǵan tildi daǵazaladı. 1976-jıl bul tildiń qayta islengen SEQUEL/2 versiyası jaratıldı hám ol rásmiy túrde SQL (Structured Query Language — Strukturalashgan sorawlar tili) dep atalǵan. SQL qısqartpası "es-kyu-el" dep aytıladı.
Bul til dáslep IBM System R atlı MBBS strukturasına kiritilgen. Keyinshelik bul til kópshilik biznes MBBS strukturasında qollanılǵan hám keń tarqalǵanlıǵı sebepli waqıt ótiwi menen relyatsion MBBS larda maǵlıwmatlar ústinde ámeller orınlawshı tillerdiń rásmiy emes standartı bolıp qaldı.
1980-jıllarda MBBS larınıń bir neshe variantları bar bolǵan hám olardıń hár-biri óz sorawlar tilinen paydalanǵan. Programmalıq ónimlerdiń bir MBBS nan basqasına ótkiziliwinde kelip shıǵatuǵın problemalardı saplastırıw ushın birden-bir standart tiykarında islewshi til jaratıw ideyası alǵa súrilgen.
1986-jılda Amerika Milliy Standartlar Institutı (American National Standards Institute - ANSI) hám Xalıqara Standartlastırıw SHólkemi (International Organization for Standardization - ISO) SQL-86 dep atalıwshı SQL standartın shıǵardı. 1989-jılda SQL tiliniń birinshi rásmiy standartı SQL-89 ANSI tárepinen qabıl qılınǵan. Kópshilik MBBSlar usı standarttı qollap – kuwatlaydı. Biraq MB menen baylanıslı informaciya texnologiyalarınıń rawajlanıwı hám bazı talablardıń payda bolıwı birinshi SQL standartın qayta islew hám jetilistiriwdi talap etti.
1992-jıl aqırında SQL tiliniń jańa xalıqara standartı (SQL/92 yamasa SQL2) qabıl qılındı onda da bazı kemshilikler anıqlanǵan, biraq soǵan qaramastan SQL/89 ǵa salıstırmalı anıq hám tolıǵıraq esaplanadı. Házirgi waqıtta kópshilik MBBS islep shıǵarıwshılar óz ónimlerin SQL2 standartın qanaatlandıratuǵın qılıp ózgerttirdi.
1999-jıl SQL3 dep atalǵan jańa standart payda boldı. Eger SQL1 hám SQL2 standartları bir-birinen muǵdar tárepi menen parıq qılǵan bolsa, SQL3 standartı sıpat tárepleri menen parıqlanadı. SQL3 ke quramalı strukturaǵa iye maǵlıwmatlar tipin isletiw imkaniyatın beretugın jańa maǵlıwmatlar tipi kiritilgen. Bul tiptiń obektke arnalǵanlıq dárejesi joqarı esaplanadı.
Standarttıń keyingi kórinisleri SQL:1999, SQL:2003, SQL:2006 hám aqırǵısı SQL:2008 bolıp esaplanadı. Bul tildi jaratıwdan tiykarǵı maqset ápiwayı proseduralı emes til jaratıw arqalı, programmalastırıw kónlikpelerine iye bolmaǵan paydalanıwshılar da onnan paydalanıwın támiynlew bolǵan.