Sportda matematika

 Dars o‘tish natijasida qanday ko‘nikmalarga ega bo‘lish lozim: 
1.
Aorta qismlarini tana yuzasiga proeksiyasini aniqlash. 
2.
Bo‘yin tomirlarining proeksiyasini aniqlash. 
3.
Tablitsalarda boshni asosiy tomirlarini ko‘rsatish. 
4.
Quyidagi chuqur tomirlarni aniqlash. 
5.
Tashqi uyqu arteriyasining yuza tarmoqlarini ko‘rsata bilish. 
6.
Murdada va mulyajlarda ko‘krak aortani aniqlay bilish. 
7.
Ko‘krak aortadan chiqadigan devor oldi va ichki tarmoqlarini aniqlay bilish. 
8.
Qorin aortadan chiqadigan devor oldi va ichki tarmoqlarini ko‘rsata bilish. 
9.
Kishida oyoqdagi yirik arteriyalarini teriga proeksiyasini aniqlash. 
10.
Murdada son arteriyasini, tizza osti arteriyasini, boldirni oldingi va orqa yuzasidagi qon 
tomirlarni aniqlab berish. 
11.
Oyoq panjadagi asosiy tomirlarni aniqlab berish. 
Mashg‘ulotning mazmuni 
Aorta 3 qismga bo‘linadi: 
I
. Yuqoriga ko‘tariluvchi aorta. 
II. Aorta ravogi. 
III. Pastga tushuvchi aorta.
I. Yuqoriga ko‘tariluvchi aorta 
Yuqoriga ko‘tariluvchi aortaning uzunligi 6 sm. bo‘lib, yurakni chap qorinchasidan chiqib o‘pka 
arteriyasini orqasida joylashadi. Yuqoriga ko‘tariluvchi aortadan o‘ng va chap toj arteriyalar 
boshlanadi.
1)
Ung toj arteriya
– yurakning o‘ng qulogi tagidan orqa qorinchalararo egat bo‘ylab yurakning 
uchigacha tushadi va tarmoklanib qon bilan ta’minlaydi. 
2) Chap toj arteriya
– yurakning chap qulogi va o‘pka arteriyasining tagidan o‘tib va oldingi 
qorinchalararo egat bo‘ylab tarmoqlanib yurakni qon bilan ta’minlaydi. 
II. Aorta ravogi 
Aorta ravogi yukoriga ko‘tariluvchi aortaning davomi bo‘lib, to‘sh suyagi dastasining orka 
tomonida chap bronxning ust tomonidan o‘tib pastga tushuvchi aortada o‘tib ketadi. Aorta ravogini 
old tomonida ayrisimon bez va yog kletchatkasi joylashadi.