Sportda matematika

Boldir-panja bo’g’imi
katta boldir suyagini distal uchi oshiq suyagiga birikishi natijasida xosil 
buladi. Uni ikki tomonidan tashki va ichki tupik tusib turadi. Bu bugim murakkab g’altaksimon 
shaklga ega. Kundalang o’q g’altakdan o’tib, uning atrofida bukish va yozish xarakatlari bajariladi. 
Tik turgan xolda oyoq panjasini yozish chegarasi 15-25 ga teng, bukishi - 45-50є , pronatsiya, 
supinatsiya xarakatlari 13 atrofida., uzoqlashtirish va yaqinlashtirish xarakatlari esa 12 є ga teng. 
Boldir-panja bo’g’imi lateral va medial tomonlaridan pishiq paylar bilan mustaxkamlangan. 
Oyoq-panjasining bo’g’imlari
oyoq panjaning turli qismlariga mansub bo’lgan suyaklari orasida 
kup miqdorda xosil bo’ladi. Tovon usti suyagi bilan tovon suyagi bilan o’rtasidagi va tovon usti 
suyagi bilan qayiqsimon suyagi o’rtasidagi bo’g’imlar bir-biri bilan qo’shilib bitta bo’g’im xosil 
qiladi. 
Boldir –panja oldi bo’g’imlari panja oldi suyaklarining ponasimon va qubsimon suyaklaridan 
xamma panja suyaklarining asoslaridan xosil bo’ladi. 
Panja suyaklarining bosh qismlari bilan barmoqlar falangalar asoslari orasida sharsimon bo’g’imlar 
xosil bo’ladi. 
Oyoq panjasining barmoq falangalari orasida falangalararo bo’g’imlar xosil bo’ladi. Falangaaro 
bo’g’imlar oddiy, shakli jixatdan g’altaksimon va bir o’qli bo’ladi. Kundalang o’q atrofida faqat 
bukish va yozish xarakatlari bajariladi. 
Jismoniy ish va sport faoliyati tasirida oyoq skeletida moslashuv o’zgarishlar ruy beradi. Turli 
mutaxasisli sportchilarda oyoq skeletida xosil bo’lgan o’zgarishlar beraladigan jismoniy ish xajmiga 
va muddatiga bog’liq. Suyaklarda faqat morfologik o’zgarishlar vujudga kelmay, balki ularni bir-
biri bilan birikishlarida., bir-biriga nisbatan joylashuvida xam o’zgarishlar paydo bo’ladi. 
Futbolchilarda va shtangachilarda son suyagining kundalang qattaliqlari, ayniqsa distal epifizdagi 
lateral va medial buo’g’im usti dunglar orasidagi kattaliklar ancha oshadi. Velosipedchilarda son va 
boldir suyaklari ayniqsa yaxshi rivojlanadi va katta o’lchovlarga ega. Birinchi panja suyagini 
kompakt qatlami qalinlashadi. Sportchilarda muayyan o’zgarishlar tovon oldi suyaklarda, ayniqsa, 
tovon suyagida vujudga keladi.