Sportda bashorat qilish va modellashtirish

1.5.Sport zaxiralari tayyorlashning boshqaruvini tashkillashtirish.
Sport yutuqlarining zamonaviy saviyasi sportchilar tayyorlashni ko‘p yillik tizimini tashkil etishni, samarali tashkiliy shakllarni izlashni, yuqori malakali sportchilar qatorini to‘ldirib borish uchun iqtidorli yigit va qizlarni sport bilan shug‘ullanishga keng jalb qilishni talab etadi. Buning uchun hukumatimiz bolalar sportini doimiy rivojlantirish yuqori sport mahorati maktablarini tashkil etishga yo‘naltirilgan qarorlari mavjud, mamlakatimizda bularga tashkiliy, metodik va moddiy asos solingan.
Amalga oshirilgan tadbirlar, omillar, murabbiylar, rahbarlar va sport harakatini tashkilotchilarning sa’y harakati tufayli yurtimizda sport zaxiralarini tayyorlash uchun tashkiliy-metodologik asos yaratadi.
«Sport zaxiralari» majmuasi keng ma’noda yosh avlodni g‘oyaviy tarbiyalash, jismoniy tarbiyani va oliy sport mahoratini yanada rivojlantirish, xalqaro maydonda etakchi o‘rinlarni egallashni o‘z ichiga olgan ijtimoiy omillar bilan bog‘liq tor ma’noda esa «Sport zaxiralari» ma’lum bir natijaga erishgan sportchilardir, ular o‘z oldiga qo‘yilgan maqsadga muvofiq mahoratga ega va tayyorlovning sport natijalarini yanada yuksaltirish imkonini beradigan zamonaviy tashkiliy-metodik shakllari bilan qamrab olingan.
Hozirgi vaqtda sport zaxiralarini quyidagicha klassifikatsiyasi qabul qilingan. Amaldagi zaxira mamlakatning terma jamoalariga nomzod bo‘lgan, yosh jihatdan istiqbolli bo‘lgan yuqori malakali sport-chilardir. Ular xalqaro toifadagi sport ustasi darajasiga javob berishlari, respublika va xalqaro musobaqalarida, jahon chempionatlarida muvaffaqiyatli qatnashishi lozim.
YAqin zaxirada olimpiyadagacha bo‘lgan davrda mamla-katning terma jamoalariga nomzodlar qatorini to‘ldirib boradigan yosh iqtidorli sportchilardir. YAqin zaxirani aniqlash chog‘ida sportchining kelgusi sport natijalari, yoshlararo xalqaro musobaqalarda muvaffaqiyatli qatnashish ko‘rsatkichlarga e’tibor beriladi. YAqin zaxirani baholashda sportchining yoshi, mashg‘ulot va bellashuvlar staji, model ko‘rsatkichlariga muvofiqligi kabi ko‘rsatkichlarga e’tibor qaratiladi.
Istiqbolli zaxira − bolalar - o‘smirlar sport maktab-larida, BO‘SM ixtisoslashgan olimpiya zaxiralari bolalar-o‘smirlar sport maktablarida IOZBO‘SM oliy sport mahorati maktablarida OSMI shug‘ullanayotgan yosh sportchilardir.
YOsh sportchilarni ko‘p yillik tayyorlov jarayonini boshqarish tizimini yanada takomillashtirish muhim va doim o‘sib boradigan ahamiyatga ega. YOsh sportchilarni ko‘p yillik tayyorlov jarayonini, umuman ushbu jarayonni boshqarish vositalari va usullarini yig‘indisi sifatida ko‘rish kerak, shular bilan bir qatorda sport tashkilotlari, sport maktablari, murabbiylar kengashi va alohida murabbiylarning yo‘naltiruvchi, muvofiqlashtiruvchi va nazorat faoliyatining tarkibiy qismi kabi qarash mumkin.
Sport zaxiralarini tayyorlov tizimining tashkiliy-uslubiy asoslari o‘z ichiga o‘zaro bog‘liq bo‘lgan kichik tizimlarni oladi. Ulardan eng muhimlari tayyorlovning tashkiliy strukturasi, ilmiy - uslubiy ta’minot, moddiy-texnik baza, kadrlar, axborot-tashviqot