Sportda bashorat qilish va modellashtirish

Insonning asosiy morfofunksional belgilarining nasliyligi.

Ko‘rsatkich	Nasliylik	Oilaviy o‘xshashlik
Maksimal kislorod iste’moli	Katta	Katta
YUrak hajmi	Katta	YUqori
Sistolik hajm va yurak tashlashi	YUqori	YUqori
Mushak to‘qimalari tarkibi	Katta	YUqori
Mushakning oksidlash salohiyati	Katta	YUqori
Lipid substratlarning oksidlanishi	YUqori	YUqori
Lipidlarning jalb qilinishi	YUqori	YUqori

Genotip, ma’lum ma’noda sportchining qanday me’yorda tayyorlanganligiga sabab bo‘ladi.Masalan, yoshijinsi boshlang‘ich tayyorgarlik me’yori bir xil shaxslar, standart treniroviya dasturlaridan turlicha ta’sirlanadigan: sportchining oerob imkoniyatlarini davomiy tayyorlash ba’zilarda (1l/min gacha)ni keskin ko‘payishiga sabab bo‘lsa, boshqalarda umuman o‘zgarishlar kuzatilmaydi. SHu vaqitning o‘zida, 10 shuosat monozigat egizaklar orasida 20 hafta davomida o‘tqazilgan tadqiqotlar har bir monozigat juftlikda adaktiv natijaning yuqori darajadagi o‘xshashligini ko‘rsatdi.

Umuman olganda, tayyorlanganlik darajasiga genetik ta’sirning tabiati haligacha o‘rganilmagan. Lekin ishonch bilan ta’kidlash mumkinki, kuch, tezlik, oerab va anaerob yo‘nalishdagi mashg‘ulotlariga, adaksioan ta’sir genetik omillar tufaylidir. Bir shaxslar mashg‘ulotlar ta’siri ostida tez ko‘nikmalar xosil qilishi mumkin, boshqalar o‘rta, uchinchilar-sust.