247
6.20. «Danak yashirish» o'yini
O ‘yinga tayyorlanish. 0£yin bolalar bilan ayni o‘rik pishgan vaqtda aylanib, ulami awaylab-asrash, tashlab yubormasdan, uni yigbsh kabi odatlami shakllantiradi. Bu o‘yinni juft-juft yoki guruhlarga bo‘linib o‘ynasa ham bo'ladi. 0‘yinni birinchi bo‘lib kim boshlashini aniqlash uchun o'yinchilardan biri qo'liga bir danakni yashiradi, uni topgan o'yinchi boshlaydi.
O‘yin tavsifi 0‘yin galini oigan o'yinchi qo‘liga siqqancha danak oladi va deydi: Chanta-chanta, danaklarim nechta? 0‘y- novchilardan har kim o‘z chamas i ni aytadi. Keyin danak yashir- gan bola qo‘lini ochadi va hamma danakni oladi, kam aytgan ham, ortiq aytgan ham farqini danak bilan to‘laydi.
0‘yin qoidalari. 1. Kim danak sonini to'g‘ri topgan bo‘lsa, o‘yin galini ham oladi. 2. Danak yashirilgan kaft atroflicha ko‘rsa- tiladi va ushlab ko'rishga ruxsat qilinadi. 3. Danaklar miqdoriga qarab ikkala kaftni alohida yoki birlashtirilgan holda ham foyda- lanish mumkin. 4. Eng ko‘p danak yutgan o‘yinchi g‘olib hisob- lanadi.
O y inning pedagogik ahamiyati. 0‘yin bolalarda diqqat-e’tibomi, topqirlikni tarbiyalaydi. 0£yin chaqqonlik, tezkorlik, chidamhlikni rivojlantiradi.
«Oq terakmi, ko“k terak»
0‘yin tavsifi. Barcha o‘yinchilar baravar ikki jamoaga bo‘li- nadilar. Har bir jamoa o‘z kapitanini saylaydi. Har bir jamoaning o£yinchilari bir-birlari bilan mahkam qo‘l ushlashib turadilar. Bir jamoa o‘yinchilari baravariga «Oq terakmi, ko£k terak, bizdan sizga kim kerak?» — deb so‘raydi. Ikkinchi jamoa a’zolari «Sizdan bizga (qarshi jamoa o£yinchilaridan birining ismini aytib) kerak! — deydi. Ismi aytilgan o‘yinchi yugurib kehb qarshi jamoa qat- nashchilari osilib turgan «zanjir»ni uzishga harakat qiladi. Agar zanjimi uza olsa, shu jamoa o£yinchilaridan birini o£z jamoasiga olib ketadi, uza olmasa, o‘zi shu jamoada qoladi. Shundan keyin o‘yin jamoalar roli almashinib davom etaveradi. /
248
O‘yin qoidalari. 1. Zanjimi faqat chaqirilgan o‘yinchi kelib uzislii kerak. 2. Zanjimi uza olmasa, ikkinchi marta uzishga ruxsat etilinaydi. 3. Zanjir hosil qilishda ro‘molcha, arqon va hokazolardan foydalanish mumkin emas. 4. Chaqirilgan o‘yinchi to‘satdan bir otilib zanjimi uzib o‘tib ketish uchun qarshi jamoa o‘yinchilarining diqqatni chalg‘itadigan harakatlar qilishi mumkin.
O ‘yinning pedagogik ahamiyati. 0‘yin tez yugurishni, diqqatni, sezgirlikni rivojlantirishga yordam beradi. O‘yin bolalami ahil bo‘lib harakat qilishga, tezda to‘g‘ri yo‘nalishni olishga o‘rgatadi. 0‘yin- ning o‘ziga xos harakati tez yuguiish va zanjimi uzish.
«Darra» o‘yini
O 'yinga tayyorlanish. 0‘yin bolalarda hushyorlik va tezkorlikni tarbiyalaydi. Diametn 15—20 metrli doira chiziladi. Uning ichiga 2—3 m bo‘lgan yana bitta doira chiziladi. Qur’a tashlab, o‘yin boshlanishi aniqlanadi. Doiraning o‘rtasida o‘yinboshi joylashadi. Uning qo‘lida eshilgan arqon (ip yoki ro‘mol). 0‘ynovchilar katta doira bo‘ylab joylashadilar.
0‘yin tavsifi. 0‘yinboshi doiraning o‘rtasida tizzasiga boshini qo‘yib uxlaydi. Bitta yoki bir nechta o‘ynovchi uni turtib uyqudan uyg‘otadi. U tezda joyidan turib, darra bilan o‘ynovchilarni bog‘- lashi kerak. 0‘ynovchilar o‘yinboshiga bog‘latmasdan katta doira- dan chiqib ketishlari lozim. 0‘yinboshi o‘ynovchini uni kichik doiraga o'tqazib qo‘yadi. Endi o‘ynovchilar boglangan o‘ynov- chini qutqarishga harakat qiiadilar. 0‘yinboshi esa uni qo‘riq- laydi, u bironta o‘yinchini bog‘lasa, uni ham birinchi dog‘lan- ganning yoniga o‘tkaziladi. 0‘yin bitta ham bog‘lanmagan o‘yinchi qolmaguncha davom etadi.
0‘yin qoidalari. 1. 0‘yinboshi darrani siltab qattiq urib bog‘- lamasligi kerak. 2. 0‘yinboshining katta doiraga kirishi man qili- nadi. 3. Boglanganlar tinch, qo‘zg‘almasdan o‘tirishlari shart.
0‘yinning pedagogik ahamiyati. 0‘yin bolalarda hushyorlik, sezgirlik, tezkorlik malakalarini tarbiyalaydi. 0‘yin kuch, tezkorlik, chaqqonlik, chidamlilik sifatlarini tarbiyalashga yordam beradi.
0‘yinning o‘ziga xos harakati tez yugurishdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |