Sport tu'rlerinin' ishinde basketbol en' belgilerinen bin bolip esaplanadi

Tuwrı hu'jimge o'tiwshi soqqı. Hu'jimge o'tiwshi soqqı juwırıp keliw, sekiriw ha'm toptı ku'shli ha'm anıq urıwdan turadı (65- su'wret). Oyınshı tordın' joqarısında toptı ko'riwi menen juwırıp kelip, sekirgen halda qollardı joqarı ko'teredi ha'm topqa soqqı beredi. Uratug'ın qol aldınıraq ha'reketlenedi (yag'nıy bilekler ku'shli silkinedi). Dene biraz artqa iyiledi, toptı urıp atırg'an waqıtta bolsa, qol menen birge dene de aldıg'a baradı. Toptı ku'shli soqqı menen urıw ushın bileklerdi erkin (bos) uslaw kerek, anıq
soqqı beriw ushın bolsa bilekler qattı uslanadı (66-su'wret). Da'slep hu'jim etiwshi soqqını turg'an orında, keyin bolsa biraz ha'reketlengen halda urıwdı shınıg'ıp ko'riw kerek.
Hu'jim etiwshi soqqı beriwdi u'yreniw ushın to'mendegi shınıg'ıwlar orınlanadı:

1. 
   Gimnastikalıq skameykadan sekirip o'tiw. Skameyka a'ste-aqırın tordın' aldına jaqınlastırıladı ha'm vertikal sekiriw biyiklew a'melge asırıladı (ayaqlar tap prujinag'a usap ha'reketleniwi kerek).
   
2. 
   Top ılaqtırwdi bir qolda yamasa eki qolda turaqlı shınıqtırıw. Oyınshı turg'an jerde deneni biraz artqa iyip, qollardı tuwrıg'a-joqarıg'a ko'teredi ha'm silkitpe ha'reketi menen qollardı aldıg'a taslaydı ha'm soqqı beredi (bunda dene de aldıg'a ha'reketlenedi).
   
3. 
   Alaqanlar menen toptı alıp, qoldı biraz to'menge tu'siriw, aldıg'a iyilip, toptı joqarıg'a ılaqtırıw. Top qaytıp tu'sip atırg'anda qol ha'm jambastın' tez ha'reketi menen soqqı beriw kerek.
   
4. 
   Sekirip turıp da'slep eki qolda, keyin bolsa bir qolda toptı urıw. Sherigin'izdin' qarama-qarsı ta'repten ılaqtırg'an tobın ku'shli soqqı menen juwmaqlawdı u'yreniw kerek. Hu'jim etiwshi soqqı hu'jim zonasının' ha'r bir jerinen tu'rli biyiklikte ha'm tu'rli bag'darda a'melge asırıladı.
   
5. 
   Azıraq juwırıp kelip joqarıg'a sekiriw, qoldın' ku'shli ha'reketi menen toptı qarsılastın' maydanına hu'jim zonasının' artında jaylasqan shen'berge tu'sirin'.
   
6. 
   Oyınshılar jayılıp, sheh'ber formasında turadı, ortada bolsa bir adam otıradı, olar toptı bir-birine ılaqtıradı. Qa'telikke jol qoyg'an oyınshı (toptı anıq jetkermew yamasa onı nadurıs qabıl etiw) ortadag'ı oyınshının' qaptalına otıradı. Turg'an oyınshılar sheriklerinin' toptı uzatwınan keyin otırg'anlarg'a hu'jim etiwshi soqqı menen toptı tiygiziwi kerek, olar bolsa orınlarınan turmastan toptı qaqshıp alıwg'a ha'reket etedi. Eger otırg'anlardan birewi toptı qaqshıp alsa, olardın' barlıg'ı orınlarınan turıp, turg'an oyınshılardın' arasınan orın aladı, top kimnin' qolınan alıp qoyılg'an bolsa, sol oyınshı ortag'a otıradı. Oyın mine usı ta'rizde dawam etedi.
   

Voleybol oyınının' texnikalıq usılların u'yreniw menen birge tezlik, shaqqanlıq, epshillik ha'm sekiriw sıyaqlı fizikalıq sıpatlardı da rawajlandırıw kerek.
Voleybolda tezlik ha'reket za'ru'r, sebebi top ku'shli ushadı ha'm qarsılaslar onı qa'legen jerge urıwı mu'mkin. Sonda toptın' jolına tez ha'reket etip shıg'ıw kerek boladı. Bunın' ushın otırg'anda, jatqanda yamasa dizerlep otırg'anda tez ayaqqa turıp


alıw ha'm 5 m den 30 m ge shekem u'lken tezlik alg'an halda juwırıw, bag'dardı shepke, artqa, aldıg'a o'zgertken halda juwırıw, a'ste juwırg'an waqıtta tezleniw sıyaqlı shınıg'ıwlardı orınlaw kerek. Shaqqanlıqtı rawajlandırıw ushın to'mendegi shınıg'ıwlardı orınlaw mu'mkin: ton'qalaq asıw, sıpqanaw, gimnastikalıq skameykada ju'riw, sonday-aq, sherikler menen eki-u'sh topta oyınlar oynaw ha'm t.b.
Biyiklikke sekiriwdi u'yreniw ushın bolsa turaqlı tu'rde arqan menen sekiriw, bir ha'm eki ayaqta sekiriw, tosıqlardan sekirip o'tiw, qumg'a sekiriw tiyis. Sekirip atırg'anda qollar joqarıg'a hareketlendiriledi, sebebi bul ja'ne de joqarıraqqa sekiriwge ja'rdem beredi. Oyın dawamında voleybolshı toptı qabıllap alıw ushın edenge sekiriwine (jıg'ılıwına) da tuwrı keledi. Bunın' ushın ko'p shug'ıllanıw za'ru'r. Da'slep shınıg'ıwdı jumsaq jerge sekiriwden (jıg'ılıwdan) baslaw kerek.