Sport pedagogik mahoratini oshirish

Ti


it
<sub>1


B</sub>


1_


|
<sub>i'i I

rm ' n</sub>
^{I f \ /1}
I'i I ' ii ' J

_{II !}

I 7"

-+
^{I* 11}
1 '

l]

#

I
4

in

I
I
I

<> li /i I
■I J;

a
16- rasm. Yodda tuting: to‘p uzatishdan key in to‘rga otilib chiqqanda orqa chiziqdan sprinter singari tez yugurish shart emas. Bun-day shoshma-shosharlik uchib kelayotgan to’pqa beriladigan zarbalar sifatiga ta’sir etishi mumkin. Lekin:
42

23. 
    orqa chiziqdan taxminan to‘p uzatish chizig'igacha boigan yoini o'tayotganda ancha tez harakatlanish zarur;
    
24. 
    raqib yuborgan to‘pni parvozda qaytarish uchun keiayot-gan to'p yo‘nalishiga qarab start olish kerak (17-rasm).
    

17-rasm.
Uchib keiayotgan to‘pga zarba berishda o‘rta pozitsiyani, lo‘r bilan to‘p uzatish chizig‘i o5rtasidagi pozitsiyani egallash miuisadga muvofiq (17-rasm).
Agar raqib chiziq orlida pozitsiya egallasa, uchib keiayot­gan to'pga berilgan qisqa burama hujumkor zarba eng samaraii zarba bo'ladi; agar u orqa chiziqninng oldida pozitsiya egallagan bo'lsa, unda uchib keiayotgan to‘pga uzun, burama hujumkor zarba samarali boiadi.
Baland bo‘yli, tezkor, o‘ta epchil o‘yinchilar bir metr oldin-roqqa chiqishlari mumkin.
Agar о‘yinchi to‘rdan ancha uzoqda bo'lsa, bu hoIda ikkita yechim mavjuddir:
43
a) past to‘p - uni uzun zarba bilan, maydoncha markazi
bo‘ylab oldinga siljib, asosan chap qo'l ostiga o‘ynash kerak;
b) baland to‘p - uni ochiq joyga, markazga, raqibning chap
• qo'li ostiga yoki oldinga siljib raqibning yurishiga qaratilib hu-
jumkor uzun zarba bilan o‘ynash zarur.
Agar raqib uchib borayotgan to‘pga zarba bermoqchi bo'lsa:
- raqibni tezlik bo'yicha yutish uchun chiziq bo‘ylamasiga
aylanib o‘tuvchi zarba berishga urinib ko'rish (18-a rasm);
- raqibni to‘pni past nuqtada o‘ynashga va oxirgi zarban-
^: giz uchun maydonchani ochib berishga majburlay oladigan qis-

a b

qa kesma yoki tepalatma zarba berishga harakat qilib ko‘rish (18-b rasm);
18-rasm.
Yuqorida qayd etilgan taktikaga oid ayrim misollar yakkalik o‘yin razryadiga xos boiib, eng oddiy taktik usullarni qo'llash tartibini aks ettirgan.
44
Zamonaviy tennisda qanchalik ko‘p mashliur tennischilar laoliyat ko‘rsatayotgan bo'lsa, ularning taktik usullari shuncha-lik ko‘p va rangbarangdir.
Juftlik o‘yini. Juftlik o‘yini qoidalari ham ba’zi xususiyat-larga egadir, chunonchi:

24. 
    kort har ikkala tomonga 1,37 metrdan kengaytiriladi;
    
25. 
    har bir geymdan keyin to‘p kiritish navbati (butun match davomida) juftdanjuftga va juft tarkibidagi sherikdan sherikka o‘tadi; set davomida o‘yinchilarning qabul qilishdagi joylashu-vi o‘zgarmasdan qoladi; Yangi set boshlanishi bilan juftlikdagi o‘yinchilar kirn birinchi to‘p uzatishini hal qiladilar.
    

Juftlik o‘yinlarida taktik usullarni samarali qo'llash uchun quyidagi tavsiyalar e’tiborga loyiqdir: '

26. 
    klassik joylashishga rioya eting; birovi to‘r yonida, boshqasi esa orqada; biroq, agar raqiblar parvozdagi to‘pni mu-vaffaqiyatli tutib olsa, qabul qilib olish chog'ida siz sherigin-giz bilan orqa chiziqda joylashishingiz va ikkovlon to‘rga otilib chiqish uchun payt “poylagan” holda “pozitsiyaviy” o‘yin olib borishingiz mumkin (masalan, yaxshi “tepalatma” oshirganin-gizdan keyin);
    
27. 
    “to‘rga yaqin turgan” o‘yinchi sherigiga yo‘naltiriIgan to‘pni tutib olishga, intiladi; bunda qat’iyatlik va* chaqqonlik namoyon eting, raqib raketkani to‘pqa urishni boshlaydigan paytni tanlab oling va joyingizdan shiddat bilan qo‘zg‘aling -chetlab o'tuvchi zarbadan cho‘chimang;
    
28. 
    uzoqda turgan raqibga diogonal bo‘ylab o‘ynang va “te-palatma”ni unutmang; ba’zan esa uzatilgan to‘pni qabul qilish-da to‘r yaqinida turgan raqibni chiziq bo‘ylab “nishonga oiing” - bu narsa uni turgan joyida “mixlab qo‘yadi”;
    
29. 
    agar raqiblar to‘r yonida pozitsiya egallashsa, yerdan sapchigan to‘plarga beriladigan zarbalarni faollashtiring, to‘pni
    

45
ularning orasiga, yaqin masofadan esa ularning oyoqlariga yo‘nalltiring;

30. 
    xato uchun sherigingizga hech qachon dakki bermang, yaxshisi, uni dadillashtiring, mos emasligi aniq boisa, boshqa bir sherikni axtarib ko‘ring;
    
31. 
    sheringingiz bilan bahsli, ikkalangiz o‘rtangizga yo‘nal-tirilgan to‘plarni, ayniqsa, baland to‘plarni kirn o‘ynashini shartlashib oling; “men”, “sen” degan va boshqa xitoblardan foydalanib, match davomida tashabbusni o‘zingizga oling.