Sport pedagogik mahoratini oshirish

206
XIII bob. PSIXOLOGIK TAYYORGARLIK
Zamonaviy tennis “olishuvlari” - bu faqatgina keskin raqobat ostida kechadigan va muayyan maqsadga qaratilgan “mushak-lar” o‘yini emas, balki psixologik ustunligini talab qiluvchi maxsus jarayondir. Musobaqa uchrashuvlarida jismoniy va tex-nik-taktik imkoniyatlar teng yoki o“zgaruvchan ustunlikda na-moyish etilishi mumkin, lekin pirovard g‘alabaga yuksak psixo­logik tayyorgarlik “egasiga kulib boqadi”. Ma'lumki, tennisda rasmiy o‘yinlar aksariyat o‘ta uzoq muddat davomida kechadi. Bunday holatlarda ko‘p hajmli texnik-taktik harakatlarni katta tezlikda, sifatli va foydali natija bilan ijro etish zaruriyati ten-nischilarning psixologik faolligiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi tabiiy hodisadir. Binobarin, qaysi bir tennischida (yakkalik o‘yinlarda) yoki tennischilarda (juftlik o‘yinlarida) psixologik faollik yuk­sak va “rang-barang” bo‘lsa, o‘sha tennischi (yoki tenmschilar) ustuvorlik egasi bo'ladi.
Demak, ko‘p yillik sport trenirovkasi jarayonida psixologik sifatlar va qobiliyatlarni shakllantirish masalasi boshqa tayyor­garlik turlari kabi ustuvor ahamiyat kasb etadi.
Psixologik tayyorgarlikning bosh maqsadi muhim psixik si-fatlar,xotira, diqqat, xissiyot, tafakkur, ong, iroda, ko‘rishkeng-ligi va chuqurligi kabi xislatlarni mustaqil mashq qildirishdan iborat bo‘lishi lozim. Bu borada shug‘ullanuvchilarda matonat, shijoat, qat’iyyatlik, zukkolik, “makkorlik” va ixtirochilik fazi-latlarini sayqal toptirish darkor.
Psixologik tayyorgarlik uzoq muddatli pedagogik jarayon bo‘lib, bunda psixik sifatlar nafaqat mashg‘ulot va musobaqa
207
jarayonlarida o‘z holicha shakllanishi lozim, balki ular maxsus uslub va vositalar (mashqlar) yordamida alohida takomillashti-rilishi zarur.