203
21-jadval
Boshlang‘ich tayyorgarlik bosqichi
0‘quv-mash-g‘ulotyili
|
Yoshi
|
Haftalik mashg‘uloisoni vavaqti
|
Haftalik soatlarhajmi
|
1-o‘quv yili
|
7
|
3-marta90daqiqadan
|
6soat
|
2-o‘quvyili
|
8
|
3-marta 90 daqiqadan
|
6 soat
|
3-o‘quvyili
|
9
|
4-marta 90 daqiqadan
|
8 soat
|
22-jadval
Boshlang‘ich ixtisoslashtirilgan bosqich
0‘quv-mash-g‘ulotyili
|
Yoshi
|
Haftalik mashg‘ulotsoni va vaqti
|
Haftalik soatlarhajmi
|
i-o'quv yili
|
10
|
6-7-marta 1,5-2 soatdan
|
12 soat
|
2-o‘quvyili
|
11
|
6-7-marta 1,5-2 soatdan
|
16 soat
|
3-o‘quvyili
|
12
|
7-10-marta 1,5-2 soatdan
|
18 soat
|
4-o‘quvyili
|
13
|
7-10-marta 1,5-2 soatdan
|
20 soat
|
23-jadval
Chuqurlashtirilgan tayyorgarlik bosqichi
0‘quv-mashg‘ulotyili
|
Yoshi
|
Haftalik mashg‘ulotsoni vavaqti
|
Haftalik soatlarhajmi
|
1-o‘quv yili
|
14
|
Harkuni2tamashg'ulot 2 soatdan 6 kun
|
22 soat
|
2-o‘quvyili
|
15
|
Harkuni2tamashg‘ulot 2 soatdan 6 kun
|
24 soat
|
3-o‘quv yili
|
16
|
Harkuni2tamashg‘ulot 2 soatdan 6 kun
|
28 soat
|
Yuksak sport mahoratini takomillashtirish bosqichi
- ko‘p yillik sport tayyorgarligini o‘z ichiga oluvchi munta-zam va uzluksiz olib boriladigan jarayondir. Ushbu bosqichda mashg‘ulotlar kuniga 2-martadana tennischilarning yoshiga qa-rab 1,5-2,5 soatdan 6 kun davomida tashkil qilinishi tavsiya eti-ladi. 1 kun dam olish kuniga ajratiladi.
204
Ko4p yillik sport trenirovkasining eng yuqori pog‘ onasi bo‘ lgan mazkur “yuksak sport mahoratini takomillashtirish” bosqichi uzoq muddatli uzluksiz jarayon bo‘lib, aynan shu jarayon davo-mida iste’dodli tennischilarni tayyorlash to‘garakka tanlov o‘tka-zish bosqichidan boshlab haftalik va yillik mashg‘ulotlami bir-bi-riga mutanosib tartibda tashkil qilishga bog‘liqdir.
Bolalami tennis to‘garagiga qabul qilishda tanlov jarayoni qanchalik sifatli va maqsadga muvofiq o‘tkazilgan bo‘lsa, shun-chalik boshlang‘ich tayyorgarlik jarayonini samarali tashkil qi-lish imkoniyati mavjud boiadi.
Binobarin, tennisga tanlov o‘tkazishda bolalarning nasliy qo- , biliyatlari va hayot davomida shakllangan harakat imkoniyatlari - qaddi-qomati, harakat ko‘nikmalari va malakalari, jismoniy ko‘rsatgichlari (tezkorlik, kuch, chaqqonlik, chidamkorlik, egi-luvchanlik) va, albatta, tennisga xos jismoniy va psixologik qo-biliyatlari (xotira, diqqat, ong, tafakkur, idrok, iroda, shujumladan zukkolik, sezgirlik, topqirlik, uddaburonlik va hokazo) e’tiborga olinishi zarur. Boshlang‘ich tayyorgarlik bosqichida o‘tkazila-digan mashg'ulotlar bolalarda qiziquvchanlik, intiluvchanlik, faollik va motivatsion hissiyotlarni uyg‘otmog‘i lozim. Buning mashg‘ulotlarda qo‘llaniladigan umumiy va maxsus jismoniy , hamda tennisga xos mashqlar sermazmunli, sodda va o‘zgaruv-chan vaziyatli xususiyatlarga ega bo‘lishi muhim ahamiyat kasb , etadi. Harakatlarga o‘rgatish va ularni takomiUashtirish davomi- . da ko‘proq tennisga turdosh yoki unga moslashtirilgan harakath o‘yinlardan foydalanish maqsadga muvofiqdir.
Boshlang‘ich ixtisoslashtirilgan tayyorgarlik bosqichida dast-labki bosqichda o'tkazilgan mashg‘ulotlar mazmuni murakkab-lashtirila boradi, ularning hajmi va shiddati sekin-asta toiqinsi-mon tartibda oshira borilishi darkor. Ushbu bosqichda maxsus jismoniy va texnik mashqlar ustunligi ta’minlanishi kerak.
205
Nazorat, sinov, rasmiy va norasmiy о‘yin uchrashuvlariga urg‘u beriladi.
Chuqurlashtirilgan tayyorgarlik bosqichida vositalardan tashqari texnifc-taktik mashqlar ustunligi ta’minlanadi.
Individual imkoniyatlar shakllantiriladi. Texnik-taktik harakatlar vazifali o'yinlar, erkin o‘yinlar, modellashatirilgan o‘yinlar va murakkablashtirilgan (ikki raqibga qarshi, o‘zgaruv-chan vaziyatlar va h.k.) o‘yinlar davomida “charxlantiriladi”.
Ushbu bosqichda mashqlar hajmi va shiddati orttiriladi. Shiddatli mashqlar majmuasidan so‘ng, mashg‘ulotlar va muso-baqalar yakunida tennischilar organizmini “tinchlantiruvchi” va ish qobiliyatini tiklovchi qisqa muddatli relaksatsion, nafas va antistatik holatlarda bajariladigan qayishqoqlik (egiluvchanlik) mashqlaridan foydalaniladi.
Tennischilarga alohida individual strategik dasturlar ishlab chiqiladi va tayyorgarlik mazkur dasturlar asosida tashkil etiladi.
Uzoq muddatga mo‘ljallangan yuksak sport mahoratini tako-millashtirish jarayonida tennischilar individual strategik dastur va maxsus reja asosida shug‘ullanadilar, mashg‘ulotlar musobaqa taqvmiigamuvo^modellashtirilgan tartibda tashkil qilinadi. Mazkur bosqichda tennischilarning barcha irnkoniyatlari yanada ken-gaytiriladi, jismoniy sifatlar mazmuni ixtisoslikka yo‘naltiriladi, texnik-taktik usullar serqirraligi, o‘zgaruvchanligi, turg‘unligi va ichki-tashqi omillar ta’siriga nisbatan barqarorlashtiriladi. Tanlan-gan ustuvor ocyin usullari shakllantiriladi. Alohida uchrashuvlar, muayyan raqib yoki raqiblarga qarshi ijro etiladigan o‘yin uslublari charxlanadi. Ish qobiliyatini tiklovchi, oshiruvchi va funksional faollikni kuchaytiruvchi mashqlar muntazam qo‘llanib boriladi.
Psixologik xislatlar (xotira, diqqat, ong, idrok, tafakkur va hokazo) hamda zukkolik, “makkorlik”, iroda kabi qobiliyatlar takomillashtiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |