Sporalilar sinfi (sporozoa)

1.Endozoit xo’jayin hujayrasiga kirib bormoqda 2.Xo’jayin hujayrasi 3.Endozoitlar to’plami 4.Endozoitlarning hujayra ichidan chiqishi 5.Sistozoidlar hujayra ichidagi sistada 6.Sistozoidlar hujayra tashqarisidagi sistada

Toksoplazmaning hayotiy sikli

Odamga toksoplazmaning yuqish yoʻllari

Ogʻiz orqali–peros. Sporosistalar bilan ifloslangan sabzavot, meva, qoʻllar orqali yoki toksoplazma sistasi bilan zararlangan goʻsht—sut mahsulotlari orqali oʻtadi.

Kontakt yoʻli bilan zararlangan hayvon terisini shilinganda,kasalxonalarda yoki toksoplazmozni aniqlaydigan laboratoriyalarda sistalar odamning jarohatlangan terisi va shilliq pardalari orqali yuqishi mumkin.

Transplatsentar yoʻl bilan onadan yoʻldosh orqali bolaga oʻtish.Homilador bemor ayollarda kuzatiladi.

Havo tomchi orqali—o'pka toksoplazmosi kuzatiladi. Odatda, nerv, jinsiy aʼzolar, limfa tizimlari, koʻrish a'zolari shikastlanadi.Toksoplazmis surunkali kasallik hisoblanadi.Odamlar orasida 30% gacha toksoplazmani tashib yuruvchilar boʻlib,ularda mutlaqo kasallik alomatlari boʻlmasligi mumkin.

Labaratoriyada toksoplazmani aniqlash usullari:

Bionamuna usuli. Zararlangan aʼzolar olinib, hujaylaralar muallaq holda tayyorlanadi, soʻng laborator sichqonlarga yuboriladi.Sichqon zararlangan aʼzolari olinib, preparat tayyorlanadi va Romanovskiy usulida boʻyab, mikroskop ostida koʻriladi.

Allergik namuna usuli.Bunda bemorga allergen sifatida toksoplazmin yuboriladi. Toksoplazmin laboratoriya sharoitida tayyorlanadi.Bemorning bilak terisi ostiga 0.1ml toksoplazmin yuboriladi va 24soat mobaynida toksoplazmin yuborilgan joy qizaradi. Qizargan joy diametri 8–10mm largacha borsa, sinov musbat hisoblanadi.Lekin bu namuna oldin kasal boʻlib tuzalgan odamlardayam musbat bolishi mumkin. Shuning uchun yana bir reaksiya serologik reaksiya qoʻllaniladi— komplemsnt bogʻlash reaksiyasi.

Komplement bogʻlash reaksiyasi.Antigen antitanalar bogʻlash reaksiyasi antigen bilan spetsifik antitanalarni bir-biri bilan reaksiyaga kirishishiga asoslangan. Spetsifik antitanalar (oqsil tanachalar) toksoplozmoz bilan kasallangan bemorning qon zardobida oqsil boʻladi.Agar qon zardobida bunday antitanalar boʻlmasa, demak, bemor toksoplazmoz bilan kasallanmagan boʻladi.

Kasallikning oldini olish

1.Shaxsiy gigiyenaga rioya qilish

2.Uy hayvonlarini vaqti bilan toksoplazmozga tekshirtirib turish

3.Zararlangan hayvon goʻsht–sut mahsulotlarini isteʼmol qilmaslik.