Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

 
 = 
= 
= 
≈ 0,73 ∙ 1000 = 730

---

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
82 
Javob:
Gonolulu shahrida har bir xizmat ko’rsatish muassasining xizmat 
radiusi 0,73 km yoki 730 metrni tashkil qiladi. 
Muassasaga ega bo’lgan aholi punktlarining ta’sir doirasiga bog’liq holda, 
xizmat ko’rsatish radiusi kelib chiqadi, ya’ni quyidagicha:
= 0,56 
Bu yerda, 
= o’rtacha xizmat ko’rsatish radiusi; 
G
Sr
= xizmat ko’rsatish hududining maydoni; 
n = xizmat ko’rsatish muassasalariga ega aholi punktlari soni; 
0,56 = hisoblash uchun kerak bo’ladigan konstanta – o’zgarmas son. 
Bunda ma’lum hudud bo’yicha umumiy xizmat ko’rsatish muassasasiga ega 
bo’lgan aholi punktlarining soni va hudud maydoni aniqlanadi. Ular o’zaro 
nisbatlangach, chiqqan natijani o’rtacha xizmat radiusi – 0.56 bilan monand holda, 
shakllantiriladi. Natijada, ma’lum areal bo’yicha punktlarning servis radiusi kelib 
chiqadi. 
Masalan,
Namangan viloyatini umumiy hudud deb olsak, uning maydoni 
7 440 km
2
ni tashkil qiladi. Viloyatdagi 11 ta qishloq tumanlarining markazida 
istirohat bog’lari mavjud bo’lsa, rekreatsion xizmat ko’rsatish nuqtai 
nazaridan,har bir muassasaga ega bo’lgan aholi punktining xizmat ko’rsatish 
radiusini aniqlang
†
.
Yechish.
Hisoblashni amalga oshirish natijasida har bir tuman markazidagi 
muassasaning ta’sir radiusi kelib chiqadi, ya’ni quyidagicha: 
o
umumiy xizmat ko’rsatish hududining maydon (G
Sr
) – 7 440 km kv; 
o
xizmat ko’rsatish muassasalariga ega aholi punktlari soni (n) – 11 ta. 
 = 0,56 
= 0.56 ∙ 
= 
= 7,84 ∙ 0,56 ≈ 4,4 km 
†
Mazkur hisoblashda viloyat markazi – Namangan shahri inobatga olinmadi. Boisi shahardagi istirohat bog’lari tuman 
markazlarinikidan zamonaviy hamda xizmat radiusi deyarli butun viloyatni qamrab oladi. 

---