Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
70 
1 .
Ta’lim geografiyasi nima va uning ijtimoiy g e o g ra fi ya d a
t u t g a n o ’rn i q a n d a y?
2.
O’zbekistonda ta’lim tizimlar iqanday tashkil etilgan? 
3.
Chet mamlakatlar ta’lim tizimlari haqida nimalar bilasiz? 
4.
Uzliksiz ta’lim tizimini tushuntiring. 
5.
«Ta’lim to’g’risida»gi Qonun va “Kadrlar tayyorlash Milliy 
dasturi”ning mazmun va mohiyatini tushuntiring. 
6.
Oliy ta’limning qanday bosqichlarini bilasiz? 
 
Mavzuga doir asosiy tushunchalar: 
Ta’lim geografiyasi
– ta’lim jarayonining hududiy xususiyatlari va 
ularning tarkibiy tuzilishi, shuningdek ilm-fanga geografik omillarning ta’sirini 
o’rganadigan soha. 
Savodxonlik darajasi
– ma’lum bir mamlakat yoki hudud aholisi 
tarkibida o’qish va yozishni bilaganlarning ulush ko’rsatkichi. Savodxonlik 
tushunchasi turli joylarda turlicha belgilanadi. Ayrim mamlakatlarda oddiy 
matnlarni o’qishni bilgan odam savodli hisoblangan bo’lsa, ba’zi yurtlarda o’qish 
bilan birga yozishni ham bilgan odam savodli hisoblangan. Shuning uchun ham 
savodxonlik tushunchasi mohiyatini tayin etish masalasi demografik statistika va 
aholi ro’yxati dasturlariga doir xalqaro yig’ilishlarda bir necha bor ko’rib 
chiqilgan. UNESKOning 1958-yili Parijda bo’lib o’tgan X sessiyasida barcha 
mamlakatlarda savodxonlik tushunchasini birxillashtirish maqsadida yozuvni 
tushunib o’qiy oladigan va o’zining kundalik hayotini yozma ravishda bayon qila 
biladigan kishilarni savodli hisoblashga kelishilgan. M., Finlandiyada bu 
ko’rsatkich 99.9 foizni tashkil etsa, Afrikaning ko’plab mamlakatlarida 20 foizga 
ham bormaydi va h.k. 
Aqliy talofat
– yuqori malakali kadrlarning ko’chib ketish jarayoni.