Сопол ашёлар ва буюмлар Мавзуни сритиш режаси

7-расм. Ичи ковакли ғишт ва тошлар (қавслар ичида ковакларнинг ҳажми келтирилган): Ғиштлар: а) 19 ковакли (13%); б) 31 ковакли (30%); в) 21 ковакли (32%); г) 6 та горизонтал ковакли (42%); Тошлар:
д) 8 ковакли (25%); е) 28 ковакли (33%); ж) горизонтал ковакли (56%).


Диатомит ва трепеллардан олинадиган ғишт ва тошлар  ичи бўш ёки тўла қилиб тайёрланади. Ўртача зичлигига кўра 3 синфга бўлинади.
А – ўртача зичлиги S₀ = 700-1000 кг/м³ бўлган буюмлар;
Б  S₀ = 1001  1300 кг/м³;
В  S₀ > 1300 кг/м³ дан катта бўлган буюмлар.
Трепел ва диатомитдан тайёрланган ғишт ва тошлар намлиги катта бўлмаган биноларнинг ички ва ташқи деворларни теришда ишлатилади.
Сопол тошларнинг ўлчами ғиштникидан катта бўлгани сабабли улардан деворни терганда унумдорлик ошади ва девордаги чоклар сони камаяди.
Ғишт ва сопол тошлардан тайёрланадиган йиғма буюмлар. Деворбоп панеллар  ғишт ва сопол тошлардан корхоналарда тайёрланиб, йиғма уй-жойсозликда ишлатилади.
Ташқи деворлар учун ишлатиладиган панеллар бир, икки ва уч қаватли қилиб чиқарилади.
Уч қаватли панелда ички ва ташқи қаватлари ғиштдан бўлиб, ҳар кайсисининг қалинлиги 65 мм, ўртадаги қаватнинг қалинлиги 100 мм бўлиб, иссиқ-совуқни кам ўтказадиган ашёдан қилинган (минерал пахтадан тайёрланган плиталар ва ҳ.к.).
Уч қаватли панелнинг умумий қалинлиги пардоз қавати билан бирга 280 мм.
Икки қаватли панелнинг бир қавати 1/2 ғишт (қалинлиги 120 мм) ва иккинчи қавати иссиқ-совуқни кам ўтказадиган ашёдан (қалинлиги 120 мм) тайёрланади. Бир қаватли панеллар йирик ўлчамдаги ичи бўш сопол тошлардан қилинади.
Сопол панелларнинг мустаҳкамлигини ошириш учун уларнинг ва дераза ромларининг атрофи пўлат симлардан иборат синчлар билан арматураланади. Ғиштларни теришда цементли қоришмалар ишлатилиб, уларнинг маркаси 75 дан паст бўлмаслиги, қуюқлик даражаси эса стандарт конусни ботирганда 9-11 см бўлиши керак. Панеллар горизонтал ёки вертикал ҳолатда қолипланади. Панелларни ишлаб чиқаришда котиш жараёнини тезлаштириш учун иссиқ-ишлов берилади, натижада тайёр буюмларни 10-14 соатда олиш мумкин.
Бино деворларини панеллардан тайёрлаганда йигув ишларига ғишт теришга нисбатан 40% кам вақт сарфланади, ишчи кучи эса, 2 баробар кам талаб қилинади. Қаватли ғиштин панелларни ишлатиш ҳар 1 м² майдонга сарф бўладиган ғиштни 270-300 дан 90-110 тагача камайтириш имкониятини беради, натижада қурилишнинг таннархи 10-15% арзонлашади. Панеллар юзасини пардозлаш учун одатда гилам-мозаика тахтачалар ишлатилади.
Пардозбоп сопол буюмлар