Sohaning texnologik o’lchashlari va asboblari

Lagometrlarning ishlash prinsiplari.

Logometr (logos va ... metr) — ikki elektr kattaliklar (mas, tok kuchi) orasidagi nisbatni aniqlaydigan oʻlchash mexanizmi; magnitoelektr, elektromagnit, elektrodinamik, ferrodinamik xillari bor. Magnitoelektrik L. eng keng tarqalgan; bunda gʻaltak doimiy magnit maydonida aylanadi. Bunday kattalikning oʻzgarishi aylanuvchi momentlarning muvozanatini buzadi. Natijada galtak va unga biriktirilgan mil (strelka) ana shu oʻzgarishga mos holda ogʻadi. L. olshetrlarda, fazometrlarda, chastotomerlar va boshqalarda qoʻllanadi

2. 
   O’lchash xatoliklari
   

O‘lchash xatoligi deganda o‘lchanayotgan kattalikning haqiqiy qiymatidan o‘lchash natijasining farqlanishi tushuniladi. O‘lchash xatoliklari sonli ifodalanishi shakli bo‘yicha mutlaq va nisbiy xatoliklarga bo‘linadi

3. 
   Suyuklik termometrlari
   

Suyuqlikli termometrlar — 200°S dan +600°S gacha oraliqdagi xaroratni o‘lchash uchun ishlatiladi. SHisha termometrlarning ishlatilish usuli sodda, aniqligi etarli darajada yuqori va arzon bo‘lgani sababli laboratoriya va sanoatda keng tarqalgan. Suyuqlikli termometrlarning ishlash prinsipi termometr ichiga o‘rnatilgan termometr suyuqligining hajmi xarorat ko‘tarilishi yoki pasayishida o‘zgarishiga asoslangan. SHisha termometrlarning suyuqligi sifatida simob, toluol, etil spirt (etanol), kerosin, petroley efir, pentan va boshqalar ishlatiladi. Ularning qo‘llanilish chegaralari 5.1-jadvalda keltirilgan.
Suyuqlikli termomegrlar orasida eng ko‘p tarqalgani simobli termometrlardir.

Termometrga solinadigan suyuqliklar 5.1-jadval

Suyuqlik	Qo’llanish chegaralari, ^0C da
	pastki	yuqori
Simob	-35	600
Toluol	-90	200
Etil spirt (etanol)	-80	70
Kerosin	-60	200
Petroley efir	-120	25
Pentan	-200	20

Tuzuvchi: Axmedov Sh.S

Kafedra mudiri: Quchqarov A.A
“Sohaning texnologik o’lchashlari va asboblari” fanidan
oraliq nazorat savollari
8-savol

1.