Enteral yuborish dori moddalarni til ostiga,og‘izga, o‘n ikki barmoqli ichakka, to‘g‘ri ichakka yuboriladi. Dori moddalarining til ostiga yuborilishi sublingval yo‘l deyiladi. Bu usul kichik yoshdagi bolalarni davolashda umuman qo‘llanmaydi. Dori modda til ostiga ko‘yilganda og‘iz bo‘shlig‘ida fermentlar faoliyati sust bo‘lganligi uchun dori moddalari deyarli parchalanmaydi, til ostidagi donga Meʼda-ichak fermentlari taʼsir kilmaydi, jigarda o‘zgarishlar yuz bermaydi, ko‘yilgan joyida so‘rilib, umumiy taʼsir ko‘rsatadi. Bu usulda ayrim dorilar, asosan nitraglitserin, metiltestosteron, pregnin kabilar ko‘yiladi, ular qonga tez so‘riladi (til ostida qon tomirlar juda ko‘p), taʼsiri tez boshlanadi.
Og‘iz orqali yuborish — peroral yo‘l keng tarkalgan, kulay, oson va tabiiydir. Bemor dori moddalarini yordamchisiz qabul kila oladi, yuboriladigan moddalar xidi qo‘lansa bo‘lmasligi, shillik qavatlarga salbiy taʼsiri bo‘lmasligi kerak. Alkogol, kaliy, yodid, barbituratlarmng so‘rilishi Oshqozon shiliik qavatidan boshlanadi. Moddalar asosan ingichka ichak orqali so‘riladi, chunki ingichka ichakda qon yaxshi aylanadi. So‘rilish tezligi qabul kilingan dorining turiga, shakliga, ovqatdan oldin yoki keyin isteomol kilinishiga bog‘lik. Eritmalar, ayniqsa, spirtli eritmalar kuknn dori (poroshok)larga nisbatan birmuncha tezrok so‘riladi. Dori och qoringa ichilganda, ovqatdan keyin qabul kilingan dorilarga karaganda tezrok so‘riladi va kuchlirok taʼsir etadi.
O‘n ikki barmoqli ichak orqali yuborish usuli - ichakda dori moddalarining yuqori konsentratsiyasini xosil qilish maksadida moddalar o‘n ikki barmoqli ichakka zond orqali yuboriladi. Odatda. bu usuldan jigar kasalliklarini davolashda foydalaniladi. Masalan. magniy sulfat eritmasi o‘n ikki barmoqli ichakka bevosita isitilgan xolda yuboriladi, baʼzan bu usul gijja xaydovchi dorilar buyurilganda xam qo‘llanadi.
To‘g‘ri ichak orqali yuborish usuli - dori moddalarini og‘iz orqali yuborish mumkin bo‘lmaganda, ruxiy bemorlami davolashda, bemor bexush yotganda, kizilo‘ngach yoki Oshqozonda o‘zgarishlar bo‘lganda, Oshqozon-ichak fermentlari taʼsirida parchalanadigan dorilar ishlatilganda ushbu usul qo‘llaniladi. Bu yo‘l bilan suvli eritma yoki aralashmaga shiliik xolida tayyorlangan turli o‘rab oluvchi moddalar (kraxmal, kraxmal elimi) qo‘llaniladi, moyli dorilardan klizma kilinadi To‘g‘ri ichakka dori moddalar sham shaklida ko‘yiladi. Ushbu usul qo‘llanganda moddalar tez, yaoni 7-10 minut ichida qonga so‘riladi, ularning asosiy qismi gemoroidal venalar orqali bevosita pastki kovak venaga o‘tadi, tez va kuchlirok taʼsir etadi, bu usulda baʼzi dorilar og‘iz orqali yuboriladigan dorilarga nisbatan 3/4-1/2 xissa kamrok buyuriladi. To‘g‘ri ichak orqali yuborilgan moddalar to‘g‘ri va yo‘g‘on ichak shitlik qavatlarga, ularga yakin aʼzolarga maxalliy taʼsir ko‘rsatishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |