Siyosatshunoslikka

89 Roskin M.G., Cord R.L., Medeiros J.A., Jones W.S. Political Science: An
Introduction. N ew Jersey: Pearson, 2013,- P. 138-39.
252

---

R.Nikson Xitoyga tashkil buyurgan 
birinchi pezident ekanligi 
e ’lon qilingandan so‘ngz amerikaliklar Xitoyga nisbatan fikri o‘zgardi 
va ularga nisbatan ijobiy q'aray boshladi. Ispaniya bosh vaziri va 
partiya rahbari Filipp Ganzales dastlab NATO ga qarshi boTgan, 
lekin keyinchalik uning ttkri o‘zgardi. Ispaniyani NATO ga 
qo‘shilishga undadi va 1986-yilgi referendumlarda Ispan xalqi 
unga yon bosdi va uni qoTlab-quwatladi. Britaniya sotsiologi 
Beatriz Veb uzoq vaqt oldin shunday degan edi: “jamoatchilk fikri 
o ‘z-o‘zidan paydo boTmaydi, buning hammasi ishonch va sa’y- 
harakatlar markazi tomonidan boshqarilishi kerak”.
Istalgan hukumat xalq qarashlari oldida ojizdir. Mahatma Gandi 
kuch ishlatmasdan protest orqali xalq qarashlaridan foydalanib 
Hindiston mustaqilligini qoTga kiritdi. Agar Britaniya Hindistonni 
tark etmasa och qolish orqali о Timini kutishini aytdi. Gandining bu 
harakatlari yetarli kuchga ega boTgan Buyuk Britaniya 1947-yilda 
Hindistonga mustaqillik berishga majbur boTdi.
Jamoatchilik fikri turli xil guruhlar tomonidan boshqariladi, 
yoki unga ta’sir o‘tkaziladi. Ayniqsa OAVlari orqali xalq e’tiborini 
turli shikoyatlarga sabab boTadigan masalalarga qaratiladi va bu 
orqali tarafdorlar soni kengaydi. Shu bois jamoatchilik fikri ijtimoiy 
so‘rovlar orqali o ‘rganib borishadi. Bu esa siyosatshunoslikda siyosiy 
madaniyat va jamoatchilik (ijtimoiy) fikr ahamiyatining bugungi de- 
mokratik jamiyatlarda ortib borayotganligini ko‘rsatadi.
Nazorat savol va topshiriqlari
1. Siyosiy madaniyat deganda nimani tushunasiz?
2. G‘arb va Sharq siyosiy madaniyatida qanday farqlar mavjud?
3. G.Almondning qarashlarini izohlang.
4. Siyosiy madaniyat tipologiyasini tushuntirib bering.
5. Siyosiy ijtimoiylashuv deganda nimani tushunasiz?
6. Ijtimoiy fikming bugungi kundagi ahamiyatini qanday izohlay- 
siz?