Siyosatshunoslik

Siyosatshunoslik jamiyatning
siyosiy hayoti va siyosiy munosabatlarini hamda jahon siyosatining
namoyon bo ‘lish yoki ta ’sir etish xususiyatlarini о ‘rganuvchi fandir.
16

---

Jam iyatni boshqarish va undagi m uam m olarni hal qilishga 
daxldor boMgan davlat, siyosiy partiyalar va harakatlar, xalqaro 
siyosiy tashkilotlar, ja m o a t tashkilotlari, shuningdek, ijtim oiy 
guruhlarning siyosiy faoliyati ham siyosatshunoslikning pred- 
metini tashkil etadi.
Bu fanning predm eti t o ‘g ‘risida boshqa bir q ato r t a ’riflar, 
qarashlar ham m avjud. Biroq ularning ham m asi m ohiyatan bir- 
biriga o ‘xshashdir.
1. Siyosatshunoslik jam iy atd a hokim iyatni a n ’anaviy tarzda 
amalga oshiruvchi davlat, partiyalar va boshqa institutlarni, shu­
ningdek, boshqa siyosiy institutlarni tadqiq etuvchi fandir. F a n ­
ning predm eti xususidagi bun d ay a n ’anaviy qarash u o ‘rgana- 
digan bosh obyekt — davlat, uning tuzilishi va faoliyati b o ‘lgan- 
ligidan kelib chiqadi.
2. Siyosatshunoslik — siyosiy in stitu tlar va siyosiy jaray o n - 
lar, siyosiy m adaniyat, xalqaro tizim lar, ularning m exanizm va 
vositalari h am da am aliyotini o ‘rganuvchi fan. Bu t a ’rifga k o ‘ra 
siyosiy tashkilotlarning shakllanishi va rivoji, siyosiy m adaniyat 
va m afkura, xalqaro tizim lar ham d a um um bashariy taraqqiyot- 
ning siyosiy m uam m o larin i o ‘rganish siyosatshunoslik fanining 
asosiy yo‘nalishidir.
3. Siyosatshunoslik — jam iy atn in g siyosiy tizim i, siyosiy 
jarayonlar va siyosiy hokim iyat, uning asosiy tarkibiy qism lari, 
davlat h okim iyati, siyosiy partiyalar, siyosiy ta sh k ilo tla r va 
harakatlar bilan o ‘zaro m unosabatda b o ‘lgan turli ijtim oiy gu ­
ruhlar, fuqarolarning o ‘rni va roli, hokim iyatga m un o sab at, uni 
saqlab turish m exanizm i va vositalari, jarayonlari h a m d a am ali­
yotini o ‘rganadigan fan.
Fikrim izcha, so ‘nggi t a ’rif o ‘zining keng qam rovliligi va 
ravonligi bilan e ’tiborga m olikdir.
M asalani yanada soddaroq bayon qilib aytish m um kinki, 
siyosatshunoslikning predm eti — siyosat. Siyosat esa siyosiy hoki­
miyatni shakllantiradi. D em ak, siyosatga oid fan h aqida so ‘z 
yuritganda m uayyan m a’noda hokim iyat haqidagi fanni nazarda 
tutgan b o ‘lamiz.
A m m o keyinchalik siyosatshunoslik predm eti boshqa siyosiy 
fanlar o ‘rganm aydigan m asalalar, m asalan, siyosiy jarayonlar,
17 
r ___
M S 6 9 J
_