Urug’ olib ketuvchi nay (ductus deferens) juft haysimon a’zo bo’lib, u moyak ortig’I nayining bevosita davomidir. Uning uzunligi 40-45 sm,kengligi 2,5-3 mm, nay bo’shlig’ining kengligi 0.5 mm. Urug’ olib ketuvchi nayda to’rt: yorg’oq qismi, tizimcha qismi, chov qismi va chanoq qismi farqlanadi. Chanoq qismi kichik chanoq bo’shlig’ida kengayib, duksimon urug’ olib ketuvchi nay kengaymasini hosil qiladi. Kengaymaning uzunligi 3-4 sm, kengligi 1 sm.Uning pastki uchi torayib urug’ pufakchasining chiqaruv nayi bilan qo’shiladi. Urug’ olib ketuvchi nayning devori qalin bo’lib, uch qavatdan iborat: ichki va tashqi bo’ylama, o’rta halqasimon qavatdan iborat.
Urug’ pufakchalari (veziculae seminalis) juft, suyuqlik ishlab chiqaruvchi a’zo.U kichik chanoq bo’shlig’ida urug’ olib ketuvchi nay kengaymasining tashqi tomonida, prostata bezining va qovuqning orqa tomonida joylashgan.Unda qovuqqa qaragan oldingi va to’g’ri ichakka qaragan orqa yuzalari bor. Urug’ pufakchalarining uzunligi 5 sm, kengligi 2 sm va qalinligi 1 sm bo’lib,yuzasi g’adir budir. Urug’ pufakchalarining yuqorigi qismi asosi, o’rta qismi tanasi va pastki toraygan qismi suyuqlik chiqaruv nayi qismi tafovut qilinadi.
Urug’ pufakchalarining devori uch: tashqi biriktiruvchi to’qimali, o’rta mushakli, ichki shilliq qavatdan iborat. Urug’ pufakchalarining chiqaruv nayi urug’ olib ketuvchi nayning oxirgi qismi bilan qo’shilib, urug’ otuvchi nayni hosil qiladi va siydik chiqarish kanalining prostata qismiga ochiladi. Urug’ otuvchi nayning uzunligi 2 sm, kengligi boshlanish qismida 1 mm, oxirida 0,3 mm.
Prostata bezi (prostata) toq silliq mushak va bez qismlaridan iborat a’zo bo’lib, sperma tarkibiga kiruvchi suyuqlik ishlab chiqaradi.U qovuq ostida joylashib, siydik chiqaruv nayining boshlang’ich qismini o'z ichiga oladi. Prostatada yuqoriga siydik qopining tubiga, urug’ pufakchalari va urug’ olib ketuvchi nayga qaragan prostataning tubi, pastga qaragan prostataning cho’qqisi tafovut qilinadi. Prostataning kengligi 4 sm, uzunligi 3 sm, qalinligi 2 sm, og’irligi 20-25 g.Uning ikki: o’ng va chap bo’laklari bo’lib, ular o’zaro oldingi yuzasidan o’tgan uncha chuqur bo’lmagan egat vositasida ajralib turadi. Prostata tashqi tomondan prostataning g’ilofi bilan o’ralgan.Tuzilishi jihatdan u parenxima va silliq mushak to’qimasidan iborat.Uning parenximasi asosan bezning orqa va yon qismlaridajoylashib, 30-40 ta naysimon alveolyar bezlardan iborat. Prostataning naychalari erkaklar siydik chiqarish nayining urug’ tepachasi sohasiga ochiladi. Bezning mushak to’qimasi ko’proq uning oldingi qismida to’plangan bo’lib, siydik chiqarish nayining ixtiyordan tashqari qisqichini hosil qilishda qatnashadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |